သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္းသားေတြ တရားခြင္ ႏုိင္ငံတကာေလ့လာ

(ဓာတ္ပံု - ေရွ႕ေနႀကီးဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္ရဲ႕ Facebook မွ)

 သာယာဝတီ အက်ဥ္းေထာင္အတြင္း အထိန္းသိမ္း ခံထားရတဲ့ သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ဝန္းရံျပည္သူေတြရဲ႕ ဒီကေန႔ သာယာဝတီတရား႐ံုးမွာ ႐ံုးထုတ္စစ္ေဆးမႈကို လြတ္လပ္ၿပီး မွ်တတဲ့ တရားေရးစီရင္မႈ ဟုတ္-မဟုတ္ဆုိတာ ကိုယ္တုိင္သိရွိႏုိင္ဖို႔ ႏုိင္ငံတကာ သံတမန္အခ်ိဳ႕ လာေရာက္ ေလ့လာခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေက်ာင္းသားေတြဘက္က လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့ အက်ိဳးေဆာင္ေရွ႕ေနက ေျပာပါတယ္။
သာယာဝတီေထာင္တြင္း ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြထဲက အသက္မျပည့္ေသးတဲ့ ေက်ာင္းသားတဦးကို အာမခံေပးလိုက္ၿပီး ကေလးသူငယ္တရား႐ံုးမွာ ဆက္လက္ တရားရင္ဆုိင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေသးစိတ္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မဆုမြန္က တင္ျပထားပါတယ္။
ျပ႒ာန္းၿပီး အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒ ျပင္ဆင္ေပးေရး ခရီးရွည္ခ်ီတက္ ဆႏၵျပရင္းနဲ႔ လက္ပံတန္းၿမိဳ႕မွာ အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းခံရၿပီးေနာက္ ဖမ္းဆီးခံလိုက္ရတဲ့ ဒီမိုကေရစီ ပညာေရး ပင္မ သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ဝန္းရံျပည္သူေပါင္း ၇၀ ေက်ာ္ကို သာယာဝတီေထာင္မွာ ထိန္းသိမ္းထားလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ ေမလ ၁၂ ရက္ေန႔မွာေတာ့ သာယာဝတီတရား႐ံုးမွာ ဒုတိယအႀကိမ္ ႐ံုးထုတ္စစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္။ ဒီစစ္ေဆးမႈေတြအတြင္း EU ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဂ်ာမန္၊ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံ အပါအဝင္ ေလးႏုိင္ငံက သံတမန္တခ်ိဳ႕ တရားခြင္ကို လာေရာက္ ေလ့လာခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေက်ာင္းသားေတြဘက္က ဥပေဒအက်ိဳးေဆာင္အျဖစ္ လုိက္ပါေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့ အက်ိဳးေဆာင္ေရွ႕ေန ဦးေရာ္ဘတ္ဆန္းေအာင္က အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ဂ်ာမနီႏုိင္ငံရယ္၊ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရယ္၊ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံရယ္ EU ရယ္ Human Rights Defenders က အေရွ႕ေတာင္အာရွဆိုင္ရာ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးရယ္၊ သူတို႔ကိုယ္တုိင္ လာၿပီးေတာ့ ေလ့လာသြားတာပါ။ အားလံုး ေလးႏုိင္ငံက လာၿပီးေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုသလို တရား႐ံုးမွာ ထြက္ခ်က္ေပးတဲ့ပံုစံ၊ တရားသူႀကီးက မွတ္တမ္းယူတဲ့ပံုစံ၊ လြတ္လပ္တဲ့ တရားေရးစီရင္မႈ ဟုတ္-မဟုတ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ သတင္းအခ်က္အလက္ယူဖို႔ လာပါတယ္။ တရားလိုရဲမွဴးက EU နည္းနဲ႔ ေက်ာင္းသားသပိတ္ကို ၿဖိဳခြဲပါတယ္ဆိုေတာ့ EU က မတ္တပ္ေတြဘာေတြရပ္ၿပီး နားေထာင္ရတဲ့ အဆင့္ေရာက္သြားတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြဆီကလည္း သူတို႔ကို ႐ိုက္ႏွက္ညႇဥ္းပမ္းႏွိပ္စက္တဲ့အေပၚမွာ သူတို႔ခံစားခ်က္ေတြကို ေျပာျပတဲ့အခါမွာ သူတို႔က နားေထာင္သြားပါတယ္။ အဲေတာ့ ဆိုလိုတာကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာသည္ လက္ပံတန္းအၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ေမ့ေပ်ာက္မသြားဘူး အစဥ္အၿမဲ သတိအေနအထားနဲ႔ ရွိေနတယ္။ တရားသျဖင့္ ဆံုးျဖတ္မႈကို ျပဳလုပ္ေစခ်င္တယ္။ အဲ့ဒါပါပဲ။”

သပိတ္ေမွာက္ေက်ာင္းသားနဲ႔ ဝန္းရံျပည္သူေတြကို သာယာဝတီအက်ဥ္းေထာင္ကေန ဒီကေန႔ ႐ံုးထုတ္စစ္ေဆးမႈမွာ ေက်ာင္းသားေတြကို တရားစြဲထားတဲ့ တရားလိုကို စစ္ေဆးခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ ေရွ႕ေနကေျပာပါတယ္။

“ဒီကေန႔ တရားလိုက သူတိုင္တန္းထားတဲ့ အမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စစ္ေဆးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြ အကုန္လံုး ႐ံုးထုတ္ၿပီးေတာ့။”

ဒီကေန႔ ႐ံုးထုတ္စစ္ေဆးခ်ိန္အတြင္းမွာပဲ အထိန္းသိမ္းခံေက်ာင္းသားေတြထဲက အသက္ ၁၈ ႏွစ္ မျပည့္ေသးသူ သပိတ္ေမွာက္ေက်ာင္းသား ေမာင္ေအာင္မင္းခုိင္ကို အာမခံနဲ႔ ျပန္လႊတ္ေပး လုိက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႔ကို စြဲဆိုထားတဲ့အမႈကိုေတာ့ ျပန္႐ုပ္သိမ္းတာမဟုတ္ဘဲ ကေလးသူငယ္တရား႐ံုးမွာ အမႈရင္ဆုိင္ရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ အက်ိဳးေဆာင္ေရွ႕ေနက ေျပာပါတယ္။

“ေအာင္မင္းခိုင္ ေရႊဘိုကေတာ့ အာမခံ ရသြားပါၿပီခင္ဗ်။ သူက အသက္မျပည့္ေသးေတာ့ ကေလးသူငယ္အျဖစ္ ေျပာင္းၿပီးေတာ့ အာမခံ ေပးပါတယ္။ သို႔ပါေသာ္လည္း ျပည္ၿမိဳ႕က ရဲသီဟ ဆိုတဲ့ ကေလးက ဒီ စၿပီးေတာ့ ဝုိင္းကတည္းက ကေလးက ေၾကာက္ၿပီးေတာ့ ကေလးက ေၾကာက္ေၾကာက္လန္႔လန္႔နဲ႔ သူ႔အကို နာမည္ ေပးလိုက္မိတယ္။ အဲ့ဒီအေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔က တင္ျပတာလည္းပဲ တရား႐ံုးက လက္မခံေသးဘူးဗ်။ အမွန္မွန္က ကေလးသူငယ္ ဟုတ္-မဟုတ္ စိစစ္ဖို႔က ရဲတာဝန္။ ရဲက အမႈမတင္ခင္မွာ မလုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ တရား႐ံုးေရာက္ေတာ့ တရား႐ံုးက ဆရာဝန္ကို စစ္ေဆးၿပီးမွ ျပန္ဆံုးျဖတ္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

အသက္မျပည့္ေသးလို႔ အာမခံနဲ႔ ျပန္လႊတ္လာတဲ့ ေရႊဘိုခ႐ိုင္ အေျခခံပညာေက်ာင္းသားသမဂၢ ဥကၠ႒ျဖစ္သူ နဝမတန္းေက်ာင္းသား ေမာင္ေအာင္မင္းခုိင္ဟာ လက္ပံတန္းအၾကမ္းဖက္မႈအတြင္း ရဲလံုၿခံဳေရးေတြရဲ႕ အုပ္စုလုိက္ ႐ိုက္ႏွက္ျခင္းခံေနရပံုကို ႏုိင္ငံတကာ သတင္းမီဒီယာေတြမွာ ေဖာ္ျပျခင္းခံရသူ အသက္အငယ္ဆံုး သပိတ္ေမွာက္ေက်ာင္းသားလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ဆႏၵျပခဲ့ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကို ႏုိင္ငံေတာ္ အၾကည္ညိဳပ်က္ေစမႈ၊ လူစုခြဲရန္ျငင္းဆန္မႈ၊ ဆူပူအံုႂကြေအာင္ လံႈ႔ေဆာ္မႈ အပါအ၀င္ ပုဒ္မ ၅ ခုနဲ႔ တရားစြဲဆိုၿပီး ႐ံုးထုတ္စစ္ေဆးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တႀကိမ္ ႐ံုးခ်ိန္းရက္ကေတာ့ ေမလ ၂၆ ရက္ေန႔မွာ ျပန္လည္႐ံုးတင္ စစ္ေဆးဦးမွာျဖစ္တယ္လို႔ ေက်ာင္းသားေတြဘက္က ဥပေဒအက်ိဳးေဆာင္ေရွ႕ေနက ေျပာပါတယ္။

မဆုမြန္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com