ျမင့္ျမတ္ေသာရခိုင္ေျမ

Posted on 3:42:00 PM by Arakan theGoldenland

Mg Zin Myo ျပန္လည္ရွာေဖြ တင္ဆက္ေပးသည္။

MAP Radio FM 102.50 MHz ရခိုင္တိုင္းရင္းသားဘာသာ အစီအစိုင္မွာ ျပန္လည္ လႊင့္ျပီး - 2018 - Mg Zin Myo Arakan  +66836643107  - Web – www.agyo.org , E-mail – agyo.arakan@gmail.com

PDF ျဖင့္ ယူရန္

 Download PDF

၁၉၈၄ ခုႏွစ္ ဒီဇင္လာလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ သဲကုန္း သပိတ္အိုင္ဆရာေတာ္ အရွင္ဉာဏိႆရႏွင့္ သံဃာေတာ္မ်ား သည္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕သို႕ ဘုရားဖူးေရာက္ရွိခဲ့ၾကသည္။ ထိုစဥ္ ရခိုင္ျပည္နယ္ သာသနာေရးကိစၥႏွင့္ ရခိုင္-ျမန္မာ ပ႑ိတ္ ဆရာႀကီး ဦးဦးသာထြန္းအား ေမးခြန္းႀကီး(၆) ခု ေမးခဲ့ပါသည္။ ထိုေမးခြန္းမ်ားကို ဆရာႀကီးသည္ တစ္ေနရာတည္းမွေနၿပီး ေျဖၾကားခဲ့ပါသည္။

ေမးခြန္း ေျခာက္ခု

          ဆရာေတာ္ႀကီး အရွင္ဉာဏိႆရသည္ ဆရာႀကီးအား သာသနာေရးဆိုင္ရာ ေမးခြန္း ေျခာက္ခု ကိုေမးခဲ့ပါသည္။ ယင္းတို႕မွာ-

၁။ ရခိုင္ျပည္နယ္ သာသနာသည္  ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာမွ ဆင္းသက္လာေသာသာသနာမဟုတ္၊ မဟာယနဂိုဏ္းမွ ဆင္းသက္လာေသာ သာသနာျဖစ္သည္။ ဤအေၾကာင္းကို ေျဖရွင္းေပးပါ။

၂။ ဗုဒၶ၏ ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာ စသည္တြင္မပါရွိဘဲ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဓည၀တီျပည္သို႕ ၾကြေရာက္လာခဲ့ျပီး ေက်ာက္ေတာ္ေတာင္၌ တန္႕ရပ္ခဲ့သည္ဟု ေရးသားေျပာဆိုၾကသည္။ ဤအေၾကာင္းကိုလည္း ေျဖရွင္းေပးပါ။

၃။  ဗုဒၶ၏ ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာ   စသည္တြင္ မပါရွိဘဲ   ျမတ္စြာဘုရားသည္   စႏၵာသူရိယ

မင္းႀကီးႏွင့္  ေတြ႔ဆံုၿပီး မဟာမုနိဘုရားကို သြန္းလုပ္ခဲ့သည္ဟု ေရးသားေျပာဆိုၾကသည္။ ဤအေၾကာင္းကိုလည္း ေျဖရွင္းေပးပါ။

၄။ သံဂါယနာေျခာက္တန္၌မပါဘဲလ်က္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေ၀သာလီ ေရႊေတာင္ႀကီး၌ စတုထၳ သံဂါယနာကို တင္ခဲ့သည္ဟု ေရးသားေျပာဆိုၾကသည္။ ဤအေၾကာင္းကိုလည္း ေျဖရွင္းေပးပါ။

၅။ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ  ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို   ေက်ာက္ရိုးေတာ္ဓာတ္-  ဦးရာဇ္ေတာ္ဓာတ္-  လည္ဦးေတာ္ဓာတ္ စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳး အမည္ေပးထားၾကသည္။ ဤအေၾကာင္းကိုလည္း ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာ၌  မေတြ႔ရ၍ ေျဖရွင္းေပးပါ။

၆။ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ အသံုးျပဳေသာ ပါဠိေတာ္မ်ားမွာ ျမန္မာမူ ျဖစ္သေလာ၊ မည္သည့္မူနည္း ။

သံဂါယနာ ေျခာက္တန္တြင္ ပါေသာမူျဖစ္သေလာ ေျဖရွင္းေပးပါ။

ကတိႏွစ္ခု ေပးပါဘုရား

                   ယခု အရွင္ဘုရား တပည့္ေတာ္အား ေမးထားေသာ ေမးခြန္းမ်ားကို လြယ္ကူစြာေျဖရွင္းႏိုင္ ပါသည္ဘုရား။ သို႕ေသာ္ အရွင္ဘုရားက တပည့္ေတာ္အား ကတိႏွစ္ခုကိုေပးရပါမည္။ သို႕မွသာ တပည့္ေတာ္ ေျဖၾကားပါမည္ ဘုရား။ ကတိမ်ားကိုမယူဆိုပါလွ်င္ တပည့္ေတာ္တစ္ခြန္းမွ် ျပန္မေျဖပါဘုရား။ ဆရာေတာ္ႀကီးကဘာကတိမ်ားလဲလို႕ ေမးေသာအခါနံပါတ္(၁)ကတိမွာတပည့္ေတာ္ ေျပာေသာစကားမ်ားကို တစ္လံုးမွ်မယံုၾကည္ပါဘူးဆိုေသာကတိပါ။အဘယ္ေၾကာင့္ဤကတိမ်ိဳးကို ေတာင္းရပါသလဲဆိုသည္ကိုဥပမာျပဳပါမည္။ ျမတ္စြာဘုရားသခင္သည္ ေကသမုတိသုတ္ေတာ္ကို ကာလာမပုဏၰားရြာ၌ ယံုမွားသံသယမ်ား ကင္းရွင္းရန္ ေဟာခဲ့သည္။ ဆရာမိဘ အစရွိေသာသူမ်ား အစဥ္အဆက္ မျပတ္ေသာ စကားမ်ားကိုလည္း မယံုႏွင့္၊ ငါဘုရား ေဟာသည္ဟူ၍လည္း မယံုႏွင့္၊ စာအုပ္ႀကီး၌ပါရွိသည္ ဟူ၍လည္း မယံုႏွင္၊့ အစရွိသည္အားျဖင့္ ေဟာၾကားခဲ့ပါသည္။ ငါဘုရား ေဟာသည္ကိုလည္း မယံုႏွင့္ဟုဆိုလွ်င္ အဘယ္ကို ယံုရပါမည္နည္းဟု ေမးစရာရွိပါသည္။ ဘုရားရွင္က က်ိဳးေၾကာင္းစပ္ကယံု၊ ေၾကာင္းက်ိဳးစပ္မွန္၍ မွန္ကန္ေသာ စကားမွာ ဘုရားစကားသာ ျဖစ္ပါသည္။ ဘုရားစကားသည္ မွားသည္ဟူ၍မရွိပါ။ ယင္းအတြက္ေၾကာင့္ တပည့္ေတာ္ေျပာသည့္ စကားမ်ားကိုလည္း ဤဥပမာလွ်င္ရွိေသာ ယုတၱိသံုးပါးႏွင့္တကြ ဘုရားသခင္သည္ ေနာက္ဆံုးပရိနိဗၺန္မစမီ သုဘဒၵရဟန္းႀကီးကို ေဟာထားသည့္အတိုင္း မဟာပေဒသတရားႏွင့္ ျပည့္စံုလွ်င္ ယံုပါဆိုေသာ ကတိကို ခံယူေစခ်င္၍ ေျပာၾကားျခင္းျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။ တပည့္ေတာ္ေျပာေသာစကားရပ္မ်ား၌ ဤအဂၤါရပ္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုမွသာယံုပါ။ မျပည့္စံုပါက မယံုပါႏွင့္ဟု ဆိုလိုျခင္း ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား ၊ မကိုက္ညီလွ်င္ ေမးခြန္းထုတ္ပါ။ ထိုအခါ တပည့္ေတာ္မွာ အက်ိဳးမျဖစ္ဘဲ အျပစ္သာျဖစ္ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ တပည့္ေတာ္သည္ ဘုရားမဟုတ္ေသာေၾကာင့္ပါ ဘုရား။ ဗုဒၶမွာ စကားတစ္ခြန္းတည္းႏွင့္ မွန္ပါသည္။ တပည့္ေတာ္ေျပာေသာအခါ အမွားပါရွိပါမည္။ ယင္းအမွားမ်ားကိုေထာက္ျပလွ်င္ တပည့္ေတာ္ အလြန္ ၀မ္းသာပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ အရွင္ဘုရားသည္ တပည့္ေတာ္ေျပာေသာ စကားမ်ားကို ယုတၱိသံုးပါးႏွင့္ မကိုက္ညီ၊ မဟာပေဒသ တရားေလးပါး ႏွင့္ မကိုက္ညီလွ်င္ အရွင္ဘုရားထပ္၍ ေမးခြန္းထုတ္ပါ။ တပည့္ေတာ္စကားကို ထပ္၍မေမးလွ်င္ တပည့္ေတာ္ေျပာေသာစကားကို အရွင္ဘုရား လက္ခံယံုၾကည္သည္ဟု မွတ္ယူပါမည္ဘုရား။ ဤကတိကို အရွင္ဘုရားတို႕ထံမွ ရယူပါမည္။ ထိုအခါ စစ္ကိုင္း ဆရာေတာ္ႀကီးက အရွင္ဉာဏိႆရအား ကတိကို ခံယူရန္ ေျပာပါသည္။                    

              ဒုတိယ ကတိမွာ ဤေနရာ၌ မေျပာေကာင္းေသာစကားျဖစ္ပါသည္။ အရွင္ဘုရားတို႔က ေျပာသာေျပာပါ ကိစၥမရွိဟုဆိုလွ်င္ တပည့္ေတာ္ေျပာပါမည္။ ဆရာေတာ္ၾကီးမ်ားက ေျပာပါဟုဆိုသျဖင့္ ဆရာႀကီးကေျပာပါသည္။

      

သာမန္ ဘုရင္မ်ား မတည္ႏိုင္

          အရွင္ဘုရား ယခုထိုင္ေနေသာ ေနရာမွ ေနာက္သို႕ ခဏျပန္ၾကည့္လိုက္ပါ။ သွ်စ္ေသာင္း ဘုရားႀကီးရွိပါသည္။ ေက်ာက္တံုးႀကီးမ်ားျဖင့္ လိုဏ္အထပ္ထပ္ တည္ထားပါသည္။ ထိုဘုရား၏ေနာက္မွာ ထုကၠန္႔သိမ္ဘုရား၊ ရတနာပံုဘုရားႏွင့္ အံေတာ္သိမ္ဘုရားမ်ားကို ျမင္ေတြ႔ရလိမ့္မည္။ ယခုအခ်ိန္ကဲ့သို႕ မဖြံ႔ၿဖိဳးဘဲ ေသးငယ္ေသာ အခ်ိန္အခါက တည္ထားေသာ အေဆာက္အအံုမ်ား မဟုတ္ပါ။ ဤကဲ့သို႕ ႀကီးက်ယ္ေသာ အေဆာက္အအံုကို သာမန္ဘုရင္မ်ိဳး မတည္ႏိုင္ပါ။ နန္းေတာ္ကုန္းကို တည္ေဆာက္ထားေသာ ေက်ာက္တံုးမ်ား ကိုလည္း အရွင္ဘုရားျမင္ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းေၾကာင့္ အေဆာက္အအံု မ်ားကို တည္ထားခဲ့ေသာအခ်ိန္သည္ ရခိုင္၌ ကိုယ့္မင္းကို္ယ့္ခ်င္း ကိုယ့္ထီးနန္းႏွင့္ ကိုယ့္ဘာသာ သာသနာႏွင့္ ႀကီးပြားထြန္းကားေနေသာ အခ်ိန္ျဖစ္ေနသည္ ဆိုုသည္ကို အရွင္ဘုရားစိတ္မွာ မွတ္ထားရပါမည္။ သို႕မွသာ တပည့္ေတာ္ ေျပာေသာစကား မ်ားကို သေဘာေပါက္နားလည္ပါလိမ့္မည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ရခိုင္တို႕သည္ ေရွးအခါက ခမ္းနားႀကီးက်ယ္ခဲ့သည္ကို စိတ္မွာမွတ္ထားရန္ ကတိကိုခံယူပါဘုရား။ ထိုအခါ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားက ဒုတိယ ကတိကိုလည္း ခံယူေၾကာင္း ေျပာပါသည္။

သာသနာ ညွိဳးခဲ့

          တပည့္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ျပည္သည္ သူတစ္ပါးလက္ေအာက္ကို က်ေရာက္သည့္ေန႔ကစၿပီး သာသနာညွိဳးႏြမ္းခဲ့သည္မွာ ယေန႔တိုင္ျဖစ္ပါသည္။ သာသနာေရးဆိုင္ရာႏွင့္ စာအုပ္တစ္အုပ္မွ် မထြက္ပါ။ ကိုလိုနီေခတ္အခါက စာေပ၀ါသနာပါေသာ လူမ်ားသည္ စာေပမ်ားကို တစ္ဆင့္ကူးယူၿပီး စာမူ တစ္ခုကို ငါးေစာင္၊ ဆယ္ေစာင္ စသည္ျဖင့္ပြားမ်ားၾကပါသည္။ ယခုအခါစာပံုႏွိပ္စက္ ေပၚလာေသာအခါ ေဟာင္းႏြမ္းေနေသာ စာေပမ်ားကိုလည္း ထပ္မကူး ပံုႏွိပ္စာအုပ္ကလည္း မထြက္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ စာေပလည္းကြယ္ခဲ့ပါၿပီ အေဟာင္းျဖစ္ေသာ စာေပမ်ားလည္းးကြယ္ၿပီး အသစ္အသစ္စာအုပ္မ်ားလည္း မထြက္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ရခိုင္စာေပမ်ား ကြယ္ေပ်ာက္လုမတတ္ျဖစ္ခဲ့ပါသည္ ဘုရား။

သုေတသနလုပ္ငန္း ႏွစ္မ်ိဳး

သို႕ေသာ္ ရခိုင္အမ်ိဳးသား သုေတသီမ်ားက ရခိုင္တို႕၏ သာသနာေရး ဘာသာေရး စာေပမ်ားကို သုေတသနလုပ္ခဲ့ၾကပါသည္။

          သုေတသနလုပ္နည္း ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါသည္ ဘုရား။ တစ္မ်ိဳးမွာ ၀ိဇၨာနည္းျဖစ္၍ အျခားတစ္မ်ိဳးမွာ သိပၸံနည္းျဖစ္ပါသည္ဘုရား ။ သိပၸံနည္းမွာ ေငြကုန္မ်ား၍မတတ္ႏိုင္ပါ။ ၀ိဇၨာနည္းျဖင့္သာ သုေတသန လုပ္ခဲ့ရပါသည္။ တပည့္ေတာ္တို႕ ရခိုင္တြင္ ရခိုင္စကားျဖင့္မဆမ ၿခီရာေကာက္နည္း (မုဆိုးမေျခရာေကာက္နည္း) ဟု ေခၚပါသည္။ ဤနည္းျဖင့္ သုေတသနျပဳရွာေဖြရပါသည္ ဘုရား။  ဤနည္းျဖင့္ တပည့္ေတာ္တို႕ ရွာလိုက္ေသာအခါ ရခိုင္သမိုင္းမွာ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕သည္ ေနာက္ဆံုးျဖစ္ပါသည္။

ေျမာက္ဦးေခတ္မွသည္

          ယခုအခါအရွင္တို႔ျမင္ေနရေသာ ဘုရားေစတီမ်ားမွာ ေျမာက္ဦးေခတ္က မင္းေစာမြန္ လက္ထက္ကစျပီး တည္ထားခဲ့ေသာ ဘုရားေစတီမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ဤသာသနာသည္ ေျမာက္ဦးေခတ္မွာ စခဲ့သေလာ သို႕မဟုတ္ မည္သည့္ေခတ္ကပင္ရွိခဲ့သည္ကို သိရန္အတြက္ ေနာက္ကို တစ္လွမ္းဆုတ္ၾကည့္ ပါသည္။ ထိုအခါ ေျမာက္ဦးေခတ္မက်မီ ေလးျမိဳ႕ေခတ္ရွိေၾကာင္း သိရွိပါသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ေျမာက္ဦးေခတ္ သည္ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္က ဆင္းလာေၾကာင္း သိရသည္ အရွင္ဘုရား။ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ သာသနာကိုၾကည့္ေသာအခါ ထိုေခတ္တစ္ေလွ်ာက္ ဘုရင္မ်ား၊ တည္ထားခဲ့ေသာ ေစတီဘုရားမ်ားစြာကို ေတြ႔ရွိရပါသည္။ ထိုမင္းမ်ား ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ အကၡရာျဖင့္ ေရးထိုးခဲ့ေသာ ေက်ာက္စာမ်ားကိုပါ သကၠရာဇ္ အတိအက်ႏွင့္ ေတြ႔ရပါသည္။

ရကၡ၀ဏၰ အကၡရာ

          ေလးၿမိဳ႕ေခတ္သည္ မည္သည့္ေခတ္မွ ဆင္းသက္လာသလဲဆိုၿပီး ေနာက္ကို တစ္လွမ္း ဆုတ္လိုက္ေသာအခါ ေ၀သာလီေခတ္ကို ေတြ႔ရပါသည္။ ေ၀သာလီေခတ္ေရာက္ေသာအခါ ရခိုင္စာေပအေရးအသားမွာ အကၡရာမ်ားေျပာင္းလဲလာပံုကို ေတြ႔ရွိရပါသည္။ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္အစပိုင္းမွာ ေ၀သာလီေခတ္က ေရြ႕လ်ားလာေသာ ရကၡ၀ဏၰအကၡရာမ်ားကို အသံုးျပဳေရးသားခဲ့ပါသည္။ ရခိုင္၏ ေလယူေလသိမ္းမ်ားျဖင့္ ေရးသားထားသျဖင့္ ရကၡ၀ဏၰအကၡရာဟု ေခၚပါသည္။ ေ၀သာလီေခတ္မွာ ပထမ၌ ျဗဟၼီပြားအကၡရာျဖင့္ေရးၿပီး ဘာသာေရးဆိုင္ရာစာေပမ်ားကို သကၠတဘာသာျဖင့္ ေရးသားေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ေ၀သာလီေခတ္ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ ရကၡ၀ဏၰအကၡရာျဖင့္ ေရးသားျခင္းကို ေတြ႔ရွိရပါသည္။

ေ၀သာလီ-သကၠတစာေပ

          ထိုအခ်ိန္ျဖစ္ေသာ ခရစ္သကၠရာဇ္ သံုးရာစု ၊ ေလးရာစု ငါးရာစုမ်ားမွာ သကၠတဘာသာကို ယခုေခတ္ အဂၤလိပ္စာကဲ့သို႕ ကမၻာတစ္၀ွမ္းလံုး အသံုးျပဳေနၾကပါသည္ ဘုရား ။ ယင္းေၾကာင့္ ေ၀သာလီေခတ္       (ေလးရာစုမွ ရွစ္ရာစုထိ) မွာလည္း သကၠတဘာသာျဖင့္ ေက်ာက္စာ ေပစာမ်ား ေရးသားထားသည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။

          ထိုေ၀သာလီေခတ္မွာလည္း ဘုရင္မ်ားသည္ ေစတီပုထိုးမ်ားစြာ တည္ေဆာက္ခဲ့သည္ကို ယေန႕တိုင္ ေတြ႔ႏိုင္ပါေသးသည္။ ထိုေခတ္က ေရးထိုးခဲ့ေသာ ေက်ာက္စာ ၊ ေၾကးျပားစာ ၊ ဒဂၤါးစာမ်ား ကိုလည္း ေတြ႔ရွိႏိုင္ပါေသးသည္။ ဗုဒၶစာေပမ်ားကို ေပထက္အကၡရာ ေက်ာက္ထက္အကၡရာႏွင့္ ေၾကးနီျပားတို႔မွာ ေရးထိုးခဲ့သည္ကို ယေန႕ထိ ေတြ႔ႏိုင္ပါေသးသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ေ၀သာလီေခတ္တြင္လည္း ဗုဒၶသာသနာႏွင့္ စာေပမွာ အထင္အရွားရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရပါသည္ အရွင္ဘုရား ။

ဓည၀တီေခတ္

          ေ၀သာလီေခတ္က ေနာက္ကို တစ္လွမ္းဆုတ္ၾကည့္လိုက္ေသာအခါ ဓည၀တီေခတ္ကို ေရာက္ပါသည္ဘုရား။ ယင္း ဓည၀တီေခတ္မွာလည္း ဘုရင္ႏွင့္ အသံုးျပဳေသာ စာေပမ်ားရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရပါသည္။ ဤကဲ့သို႕ မုဆိုးမေျခရာေကာက္နည္းျဖင့္ ေနာက္သို႔ တစ္လွမ္းစီ တစ္လွမ္းစီ ဆုတ္လိုက္ေသာ အခါ ယခု ဓည၀တီေခတ္သို႕ ေရာက္ပါသည္။ ထိုေခတ္မွာလည္း သမိုင္းရုပ္ၾကြင္း ျဖစ္ေသာ ေက်ာက္စာႏွင့္ ေက်ာက္ရုပ္ထုမ်ားကို ေတြ႕ရပါသည္။ ထိုသမိုင္းရုပ္ၾကြင္းမ်ားမွာ အစစ္အမွန္ မ်ားျဖစ္ေနပါ၍ တပည့္ေတာ္တို႕ ပိဋိကတ္စာမွာ ပံုႏွိပ္စာအုပ္လည္းမရွိ စာေပမ်ားလည္း ကြယ္ေပ်က္ေနပါသည္။ သို႕ေသာ္ မကြယ္မေပ်ာက္ လက္ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ေသာ အရာ၀တၳဳမ်ား ျဖစ္ေနပါ၏။ ပစ္ပယ္၍ မရေကာင္းပါဘုရား။

          ဓည၀တီေခတ္တြင္ ထိုးထားခဲ့ေသာ ေတာင္ေပါက္ႀကီး ေက်ာက္စာအေၾကာင္းကို       ရွင္းလင္းတင္ျပသြားပါဦးမည္။ ယခု ႏုိင္ငံေတာ္က ထုတ္လုပ္ထားေသာ စြယ္စံုက်မ္းတြင္ အကၡရာ ဆင္းသက္လာပံုသမိုင္း ကို ေရးသားထားပါသည္။ အကၡရာဆင္းသက္လာပံုကို ျဗဟၼီအကၡရာ ကတစ္ဆင့္ ယခုေခတ္ထိ ဆင္းသက္လာပံုကို  ေရးသားထားပါသည္။ ျမန္မာအကၡရာမွာ အိႏၵိယေတာင္ပိုင္း ပလႅ၀ ၊ ကဒမၼ ၊ စာလုက် ၊ တိလႅိကၤ ဆိုေသာ အကၡရာမ်ားမွတစ္ဆင့္ ဆင္းသက္လာျပီးလွ်င္ ျမန္မာစာျဖစ္လာပါသည္။ ဆရာၾကီး ဦးသာျမတ္ ေရးေသာစာအုပ္တြင္ ျဗဟၼီ-မဂဓ ဂုတၱ ၾကႏၼ ပလႅ၀ ကဒမၸက ေနျပီးလွ်င္ ရာမညတိုင္းသို႕ ဆင္းသက္လာေၾကာင္း ေရးသားထားပါသည္။ တပည့္ေတာ္တို႕ ရခိုင္ဘက္မွာ ဓည၀တီေခတ္၌ ျဗဟၼိအကၡရာ အသံုးျပဳေၾကာင္း ေတြ႔ရွိပါသည္။ သို႕ေသာ္ ရာစုႏွစ္ တစ္ေခတ္ၿပီးတစ္ေခတ္ လက္ေရးေျပာင္းလာ သည့္အတြက္ အကၡရာပံုမွာလည္း ေျပာင္းလဲမႈ ရွိခဲ့ပါသည္ ဘုရား ။

        ယင္းေၾကာင့္ ေ၀သာလီေခတ္မွာဆိုလွ်င္ ျဗဟိၼအကၡရာမွ ဆင့္ပြားလာေသာ  ျဗဟိၼပြား အကၡရာျဖင့္ ေရးသားထားသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။ ဓည၀တီေခတ္တြင္ က်မ္းဦးဂါထာေတာ္အျဖစ္ ႏုေမာတႆ ဂါထာေတာ္ကို ျဗဟၼီအကၡရာျဖင့္ ေရးထိုးၿပီး ပါဠိ အသံထြက္အတိုင္း ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။

        

ရခိုင္ပိဋကတ္ကိုဆက္ရန္

စာေပအေၾကာင္းကို ခဏရပ္ထားျပီး   ရခိုင္ပိဋကတ္အေၾကာင္းကို    ဆက္ေျပာပါမည္  အရွင္

ဘုရား။ ပိဋကတ္ကို ကၽြမ္းက်င္ေသာပုဂၢိဳလ္ျဖစ္၍ ပိဋိကတ္ကိစၥကို ေျပာရာတြင္ သည္းခံၿပီး နားေထာင္ပါဘုရား။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား သိရွိၾကသည့္အတိုင္း သာ၀တၳိၿမိဳ႕က ဥပတိႆႏွင့္ ေကာလိတရြာသူႀကီး သားႏွစ္ဦးမွာ နကၡတ္သဘင္ပြဲကို ၾကည့္ရွဳေနၾကစဥ္ ပြဲၾကည့္ပရိသတ္မ်ားကို ၾကည့္ၿပီး သည္လူမ်ားသည္ ေနာက္ႏွစ္ေပါင္း တစ္ရာအတြင္းမွာ အားလံုးေသေပ်ာက္ၾကလိမ့္မည္။ ငါတို႕လည္း ေသရ လိမ့္မည္။ ယင္းေၾကာင့္ မေသေသာ တရားရွာေဖြရန္အတြက္ ရြာမွထြက္သြားၾကေလသည္။ မၾကားဖူးေသာ လူငယ္မ်ားသိရွိေစရန္ အနည္းငယ္ အက်ယ္ေျပာပါရေစဘုရား။ ထိုကဲ့သို႕ တရားရွာေဖြၾကေသာအခါ သိဥၥည္းပုရဗိုဇ္ထံသို႕ ေရာက္သြားၾကေလသည္။  သိဥၥည္းပုရဗိုဇ္ထံ အတတ္ပညာမ်ားကို သင္ၾကားေသာအခါ အားလံုးကို တတ္သိၾကေလသည္။ ဆရာက သင္စရာကုန္ျပီဟုေျပာသျဖင့္ ေနာက္ထပ္ သိဥၥည္းဆရာထက္ တတ္သိေသာ ဆရာကို ရွာေဖြရန္သြားၾကေလသည္။

          ထိုကဲ့သို႕ ခရီးဆက္လာၾကေသာအခါ ရာဇၿဂိဳဟ္ၿမိဳ႕သို႕ ေရာက္ရွိၾကပါသည္။ ထိုစဥ္တြင္ ဆြမ္းခံၾကြလာေသာ အရွင္အႆဇိ မေထရ္ကို ျမင္ေတြ႕ခဲ့ပါသည္။ ထိုအရွင္၏ သာမဏအိေျႏၵကုိ ၾကည္ညိဳသျဖင့္ ငါ၏အရွင္ဆရာက မည္သူျဖစ္သနည္း အဘယ္တရားကို ေဟာၾကားပါသနည္း။ အကၽြႏု္ပ္တို႕အား တစ္ခြန္းတစ္စမွ် ေဟာၾကားပါေလာ့ စသည္ျဖင့္ ေမးေလွ်ာက္ခဲ့ပါသည္။ အရွင္အႆဇိက အကၽြႏု္ပ္သည္ ရဟန္းျဖစ္သည္မွာ မၾကာေသးသျဖင့္ တရားေကာင္းေကာင္းမေျပာတတ္ေသးေၾကာင္း သို႕ေသာ္ ကၽြႏု္ပ္၏ဆရာ ဘုရားသခင္ေဟာၾကားေသာ တရားထဲမွာ ကၽြႏု္ပ္မွတ္မိသည့္ တရားျဖစ္သည့္ ဤသည္ေသာဂါထာကို ေဟာၾကားခဲ့ပါသည္။ ယင္းဂါထာေတာ္မွာ-

          “ ေယဓမၼ ေဟတုပဘ၀ါ ေတသံေဟတု တထာကေတာအဟ ေတသဥၥေဟာနိေရာေဓာ ဧ၀ံ၀ါဒီမဟာသမေဏာ “ ဟု အႆဇိမေထရ္က ဥပတိႆအား ေဟာၾကားခဲ့ပါသည္။ အဓိပၸါယ္က ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေရွးကျပဳခဲ့ေသာ အေၾကာင္းတရားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အက်ိဳးတရားတို႕ကို ေဟာေတာ္မူ၏။ တိုအေၾကာင္း အက်ိဳးတရားႏွစ္ပါးတို႕၏  ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာကိုလည္း ေဟာေတာ္မူ၏။ ရဟန္းႀကီးျဖစ္ေသာျမတ္စြာဘုရားသည္   ဤကဲ့သို႕    အယူရွိေတာ္မူ၏ ဟု     အဓိပၸါယ္ရပါသည္ ။    အရွင္ဘုရားတို႕       သိေတာ္မူသည့္အတိုင္းပါဘုရား။         ေနာက္ဆံုး       သူငယ္ခ်င္းႏွစ္ေယာက္လံုးသည္ ျမတ္စြာဘုရားႏွင့္ေတြ႕ရွိၿပီး ရဟႏၱာမ်ားျဖစ္၍ ရွင္သာရိပုတၱရာႏွင့္ ရွင္ေမာဂၢလန္ အျဖစ္ ထင္ရွားခဲ့ပါသည္။

          ဤတရားမွာ ႏွမ္းတစ္ေတာင္းကို ႀကိတ္လိုက္ေသာအခါ ဆီၾကည္တစ္ပုလင္း ႏွစ္ပုလင္း ရရွိသကဲ့သို႕ ေက်ာက္စရစ္ငါးေတာင္းကို ၾကိတ္ေသာ္လည္း ဆီၾကည္ တစ္ေပါက္ တစ္စက္မွ် မရွိသကဲ့သို႕ ပိဋကတ္ုသံုးပံုကို အဆီထုတ္လိုက္ေသာအခါ နိဗၺာန္ဆိုေသာ တရားတစ္လံုးသာ ရရွိပါသည္။ ယင္းတရားတစ္လံုးကို စိတ္ျဖာလိုက္ ေသာအခါ ဓမၼႏွင့္ ၀ိနယရရွိပါသည္။ ေနာက္ထပ္စိတ္ျဖာလိုက္လွ်င္ သစၥာေလးပါး မဂၢင္ရွစ္ပါး ေဗာဓိပကၡယတရား သံုးဆယ့္ခုနစ္ပါး အစရွိသျဖင့္ ေနာက္ဆံုး ဓမၼခႏၶာေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ပါရွိေသာ ပိဋကတ္သံုးပံု ရရွိပါသည္ဘုရား။ သို႔ျဖစ္ပါ၍ ေယဓမၼဂါထာေတာ္သည္ ပိဋကတ္သံုးပံု၏ အဆီအႏွစ္ျဖစ္ေၾကာင္းကို ဆရာေတာ္က တပည့္ေတာ္ထက္ သိပါသည္အရွင္ဘုရား။ ဤေယဓမၼတရားေတာ္သည္ မဟာယနဂိုဏ္းသားမ်ား အသံုးျပဳေသာ ဂါထာျဖစ္ပါသလား။ အရွင္ဘုရားေတြ႕ဖူးပါသလားဟု ေမးေသာအခါ ဆရာေတာ္သည္ ေျဖၾကားခ်က္မရွိဘဲ တိတ္တိတ္ေနခဲ့ပါသည္။ ဤေယဓမၼဂါထာေတာ္ကို မဟာယနဂိုဏ္းသားမ်ား အသံုးျပဳဖို႕မထင္ပါ။ မဟာယနဂိုဏ္းသားမ်ား အသံုးျပဳသည္ကို ေတြ႕ဖူးပါသလားဟု ေမးေသာအခါ ဆရာေတာ္မွာ တိတ္တိတ္ေနခဲ့ပါသည္။ မဟာယနဂိုဏ္းသည္ ရခိုင္ျပည္တြင္ဘယ္အခ်ိန္၌ သာသနာျပဳခဲ့ပါသလဲ ဘုရားဟု ထပ္၍ေမးေလွ်ာက္ခဲ့ပါသည္။ ဆရာေတာ္က တစ္စံုတစ္ခုမွ် မေျဖၾကားခဲ့ပါ။

          ေနာက္ထပ္ၿပီး ဘုရား ပရိနိဗၺာန္ စံလြန္ေတာ္မူၿပီးသည့္ေနာက္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၁၈ ႏွစ္ၾကာေသာအခါ ပါဋလိပုတ္ျပည္ကို အစိုးရေတာ္မူေသာ သိရိဓမၼေသာကမင္းႀကီးသည္ မိစၦာဒိ႒ိအယူမွ ဗုဒၶဘာသာကို ယံုၾကည္ေသာ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ မင္းတစ္ပါးမွ မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေသာ သာသနာေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။ ယင္းမင္းေနာက္ ႏွစ္ေပါင္းသံုးေလးရာေလာက္မွာ အိႏၵိယ၌ ဗုဒၶဘာသာ ကြယ္ခဲ့ပါသည္။ သာသနာေတာ္မကြယ္မီ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၌ ဂိုဏ္းတစ္ဆယ့္ရွစ္ဂိုဏ္းထိ ကြဲခဲ့ပါသည္။ ဂိုဏ္းတစ္ဆယ့္ ရွစ္ဂိုဏ္း ကြဲေသာေနရာ၌ မဟိ ံသကဂိုဏ္း၊ သမၸတၱိဂိုဏ္း ဆိုေသာဂိုဏ္းမ်ားထဲ၌ ျဗဟၼဏအယူအဆ  ေရာေႏွာျပီးလွ်င္ မဟာယဥ္ဂိုဏ္း တြႏၵရာဂိုဏ္း မႏၱရာဂိုဏ္းမ်ား ေပၚေပါက္လာပါသည္။ ထိုဂိုဏ္းမ်ားမွတစ္ဆင့္ တပည့္ေတာ္တို႕ ရခိုင္ျပည္သို႕ မဟာယနသာသနာ ၀င္ေရာက္လာပါသလား။ ေနာက္တစ္ခ်က္က အိႏၵိယျပည္တစ္ခုလံုးကို မဂိုမင္း မ်ား တိုက္္ခိုက္သိမ္းယူပိုက္ေသာအခါ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ာသည္ သီရိလကၤာႏိုင္ငံ တိဗက္ ရခိုင္ျပည္ ျမန္မာျပည္ မ်ားသို႕ ထြက္ေျပးၾကေသာအခါ မဟာယနဂိုဏ္းသည္ ရခိုင္ျပည္သို႕ေရာက္ရွိလာပါသလား ဘုရား ဆရာေတာ္မွ မည္သို႕မွ် မေျဖၾကားပါ။ တိတ္တိတ္ေနခဲ့ပါသည္။ သို႕ျဖစ္လွ်င္ တပည့္ေတာ္တို႕ ရခိုင္ျပည္ သာသနာသည္ မဟာယနျဖစ္သည္ဟု ဆရာေတာ္စြပ္စြဲသည္မွာ မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသလဲ ဘုရား။   တစ္ခုမွ် ျပန္မျပာခဲ့ပါ။

ေတာင္ေပါက္ၾကီး ေက်ာက္စာ

        တပည့္ေတာ္ ေျမာက္ဦးေခတ္ကစၿပီး ဓည၀တီေခတ္ထိတိုင္ေအာင္ သာသနာေတာ္ ဆင္းသက္လာပံုကို ေျခရာေကာက္ယူနည္းျဖင့္ သုေတသနျပဳလိုက္ေသာအခါ သာသနာသည္ ဓည၀တီမွာ ဆံုးေနပါသည္ ဘုရား။ ဓည၀တီေခတ္မွာ နေမာတႆ ဂါထာေတာ္ပါရွိသည့္ ျဗဟၼီအကၡရာႏွင့္ ေရးထိုးထားခဲ့ေသာ ေတာင္ေပါက္ႀကီးေက်ာက္စာ ရွိခဲ့ပါသည္။ ယင္းေက်ာက္စာကို ေရးထိုးထားေသာ အကၡရာ စာလံုးမ်ားကို ၾကည့္လွ်င္  ဘီစီ ၃၀၀ ေက်ာ္က အေသာကမင္းႀကီးေရးထိုးခဲ့ေသာ ေက်ာက္စာတြင္ ပါရွိသည့္ အကၡရာစာလံုးမ်ားမွာ အတူတူျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ တစ္ေခတ္တည္းတြင္ ေရးထိုးခဲ့ေသာေက်ာက္စာျဖစ္ေၾကာင္း လက္ေရးလက္သားကို ေလ့လာေသာ ပညာရွင္မ်ားက သုေတသနျပဳမွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့ၾကပါသည္ အရွင္ဘုရား။ ယင္းေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဓည၀တီေခတ္မွာ အိႏၵိယေျမာက္ပိုင္းက အသံုးျပဳသည့္ ျဗဟၼီအကၡရာမ်ား ၀င္ေရာက္ရွိျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္ ဘုရား။

သူရိယ မင္းဆက္ ၊ စျႏၵား မင္းဆက္

          ထိုကဲ့သို႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဓည၀တီေက်ာက္စာႏွင့္ အႏၵိယျပည္ အေသာကမင္းေက်ာက္စာႏွင့္ တည္ေနရာပံုကို ေထာက္ရွဳေသာအခါ ဘီစီ(၃)ရာစုမွာ ေက်ာက္စာမ်ားကို ထိုးခဲ့လွ်င္ ထိုမေရာက္မီ ဘီစီ(၅)ရာစု ေလာက္မွာ ျမတ္စြာဘုရား ပြင့္ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ တပည့္ေတာ္တို႕ေျခရာေကာက္နည္းျဖင့္ ထပ္ၿပီးေကာက္ယူလိုက္လွ်င္ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ မင္းဆက္(၂)ဆက္ ရွိခဲ့ပါသည္။ ပထမ မင္းဆက္မွာ သူရိယ မင္းဆက္ျဖစ္ျပီး ဒုတိယ မင္းဆက္မွာ စျႏၵား မင္းဆက္ ျဖစ္ပါသည္။ သူရိယမင္းဆက္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ စျႏၵားမင္းဆက္ ေပၚလာခဲ့ပါသည္။ စျႏၵားမင္း၏ ပထမဆံုးမင္းမွာ ရခိုင္သမိုင္းတြင္ ထင္ရွားေသာ မဟာသူရိယတိုင္းစျႏၵားမင္းၾကီးျဖစ္ပါသည္။ သွ်စ္ေသာင္းဘုရားေက်ာက္စာတြင္ ေျဒြင္စျႏၵားဟု သကၠတအကၡရာျဖင့္ေရးထိုးထားပါသည္။ သူရိယတိုင္းစျႏၵား ႏွင့္  ေျဒြင္စျႏၵားမင္းမွာ အတူတူျဖစ္ပါသည္။

အဓိပၸာယ္ ေဖာ္ႏိုင္ခဲ့

          ထိုစျႏၵားမင္း ေရးထိုးခဲ့ေသာေက်ာက္စာမွာ မဟာမုနိကုန္း ဒုတိယပစၥယံ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္၌ ရွိေသာ အရပ္၌ပါရွိပါသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက အမိုးအကာမရွိဘဲ ပက္လက္လွန္ၿပီးလွ်င္ မိုးထဲေရထဲ      ၌ရွိေနခဲ့ရပါသျဖင့္ စာေၾကာင္းမ်ားမွာ ဖတ္မရႏိုင္ေအာင္ ပ်က္စီးခဲ့ပါသည္။ သို႕ေသာ္ ႀကိဳးစား၍ မင္ကူး ကူးယူေသာအခါ စာလံုးအနည္းငယ္ကိုဖတ္ၿပီး အဓိပၸာယ္ေဖာ္ႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ ေရးထားေသာ အကၡရာစာလံုးမွာ သကၠတျဖစ္ျပီး “ မဟာသွ်ဴရိေယာ သွ်ျႏၵေရာ ၊ နာမေန သွ်ဗၺဒါ ေနပကာရေတ “ ဆိုေသာစာေၾကာင္းပါဘုရား။

ပါဠိဘာသာျဖင့္ဆိုပါလွ်င္ မဟာသူရိေယာ စႏၵေရာ နာမေနာ သဗၺဒါေန ပကာရေတ လို႕ရပါသည္ ဘုရား အဓိပၸါယ္က “ မဟာသူရိယတိုင္း စျႏၵားမင္းႀကီးသည္ ဤကုန္းေတာ္၌ ဒါန၀တၳဳ အစုစုတို႕ကို လွဴဒါန္း၍ ၿပီးျပည့္စံုၿပီ “ ဟု ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ဤစာထိုးထားေသာ ေက်ာက္စာပါ အရုပ္မွာ စျႏၵားမင္းႀကီး ကုသိုလ္ျပဳစိုက္ထူခဲ့ေသာ အရုပ္ျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသထူေနပါသည္ ဘုရား။

ပိဋကတ္ေတာ္လာ သုတၱန္

          ထိုအရုပ္ေအာက္ပိုင္းတြင္ စာငါးေၾကာင္းခန္႔ ပါရွိသည္ဘုရား ထိုစာမ်ားမွာ အထက္က စာေၾကာင္းမ်ား ပ်က္ျပယ္ေနသျဖင့္ ေကာင္းစြာဖတ္မရႏိုင္ပါ။ ေအာက္ဆံုးစာတစ္ေၾကာင္းတည္းကိုသာ အေသအခ်ာ ဖတ္ရပါသည္။ ထိုစာေၾကာင္းမွာလည္း သကၠတဘာသာျဖင့္ “ ယကၡေသနာပတိပနာေဒါ “ ဟု ေရးထိုးထားပါသည္ အရွင္ဘုရားတို႕။

          ယခုျမန္မာႏိုင္ငံ၌ နယုန္လျပည့္ေန႔ကို မဟာသမယေန႔အျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္က်င္းပေနၾက ပါသည္။ မဟာသမယေန႔၌ ျမတ္စြာဘုရားကိုယ္ေတာ္တိုင္ ေဟာၾကားခဲ့ေသာ မဟာသနယသုတ္ေတာ္ကို သံဃာေတာ္မ်ား သံၿပိဳင္ရြတ္ဖတ္သည္ကို ထိုေန႕ေရာက္တိုင္း ေရဒီယိုမွ ၾကားေနရပါသည္ အရွင္ဘုရား ထိုမဟာသမယသုတ္ေတာ္၌ နတ္မင္းမ်ား၏အမည္ကို ေဖာ္က်ဴးထားေသာ စကားမ်ားစြာရရွိပါသည္ဘုရား ထိုနတ္မ်ား၌ ပနာေဒါနတ္မင္းကို ေဖာ္က်ဴးထားေသာဂါထာေတာ္မွာ အပိုဒ္ (၂၂)တြင္ ေတြ႔ႏိုင္ပါသည္ဘုရား  “ ပနာေဒါ-ၾသပပေညာစ၊ ေဒ၀သူေတာစမာတလိ ”ဟူေသာဂါထာႏွင့္ေတြ႕ရပါသည္ဘုရား ၊ဤမဟာသမယသုတ္ေတာ္မွာ  ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာတို႕၏  ပိဋကတ္ေတာ္လာ သုတၱန္ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။

ေထရ၀ါဒကို ယံုၾကည္ေသာ မင္းမ်ား

          ေနာက္တစ္ခ်က္မွာ ေ၀သာလီေခတ္တြင္ အုပ္စိုးခဲ့ေသာ မင္းမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ နီတိ စျႏၵ၊ ၀ိရစျႏၵ အစရွိေသာ မင္းမ်ားသည္ သူတို႕၏ ကုသိုလ္ျပဳတည္ထားေသာ ေစတီမ်ားတြင္ ေယဓမၼဂါထာေတာ္ ေရးထိုးထားသည့္ ေက်ာက္တံုးမ်ား စတုပါမ်ားကို ဌာပနာထည့္ထားခဲ့ၾကပါသည္ အရွင္ဘုရား။ ထိုေက်ာက္တံုး ႏွင့္ စတုပါမ်ား၌ ေရးထိုးထားေသာ စာမ်ားကို ယခုတိုင္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ျပတိုက္တြင္ သိမ္းဆည္းထားရွိပါသည္ ဘုရား ။ တပည့္ေတာ္ ရွင္းျပခဲ့သည့္အတိုင္း ဗုဒၶတရားေတာ္၏ အဆီအႏွစ္ျဖစ္ေသာ နိဗၺာန္ကိုလက္ခံယံုၾကည္ သည့္ ေထရ၀ါဒသာသနာကို ယံုၾကည္ေသာမင္းမ်ားျဖစ္၍ ဤေယဓမၼဂါထာေတာ္ကို ေ၀သာလီေခတ္မင္းမ်ား အသံုးျပဳေနျခင္းျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။ ယင္းေၾကာင့္ မဟာတိုင္း စျႏၵမင္းႀကီးမွစ၍(ေ၀သာလီေခတ္)ေအဒီ (၄)ရာစု စျႏၵမင္းအဆက္ဆက္တို႕ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ခဲ့ၾကေသာ သာသနာမွာ   မဟာယနသာသနာ မဟုတ္ဘဲစစ္မွန္ေသာ ေထရ၀ါဒသာသနာေတာ္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္ယူရပါမည္ ဘုရား။

ဓည၀တီသို႕ ဘုရားရွင္ၾကြခဲ့

        ဓည၀တီေခတ္အေၾကာင္းကို ျပန္လည္ဆက္ပါမည္ဘုရား။ ဓည၀တီေခတ္၌ ဘီစီ (၃)ရာစုမွ သူရိယစကၠမင္း ထီးနန္းစံလ်က္ရွိပါသည္။ ထိုမင္းက ေနာက္သို႕ဆုတ္၍ ေရတြက္လွ်င္ ေျခာက္ဆက္တြင္ စႏၵသူရိယမင္းသို႔ေရာက္ရွိပါသည္။ ဘီစီ(၃)ရာစုမွ ေနာက္ဆုတ္ေရတြက္လွ်င္ ဘီစီ(၅)ရာစုတြင္ က်ေရာက္ပါသည္။ ယင္းေၾကာင့္ စႏၵသူရိယမင္းသည္ ဓည၀တီ၌ ဘီစီငါးရာစုတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရပါသည္ဘုရား ယခုေျခရာေကာက္နည္းျဖင့္တိုက္ေသာအခါ အတိအက်ရရွိပါသည္ ဘုရား ။ ယင္းေၾကာင့္ စႏၵသူရိယမင္းနန္းစံ၍ ႏွစ္ေပါင္း(၂၅)ႏွစ္အၾကာတြင္ ဗုဒၶရွင္ေတာ္သည္ ဓည၀တီသို႕ ၾကြေရာက္ခဲ့သည္ဟု ရခိုင္သမိုင္းအေဆာင္ေဆာင္တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္ ဘုရား။ ယင္းေၾကာင့္ ဓည၀တီ၌ စႏၵသူရိယမင္းအုပ္ခ်ဳပ္စဥ္ တြင္ ျမတ္စြာဘုရား ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ၾကြေရာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။

          ျမတ္စြာဘုရားၾကြေရာက္လာခဲ့ေသာ အေၾကာင္းကို ဓည၀တီၿမိဳ႕၏ အေနာက္ဘက္ ေတာင္တန္း ေက်ာက္ေဆာင္၌ သူရိယစကၠမင္းႀကီးသည္ ျဗဟၼိအကၡရာျဖင့္ ေရးထိုးထားခဲ့ပါသည္။ တပည့္ေတာ္ ငယ္စဥ္က ဆရာၾကီး ဦးစံေရႊဘုႏွင့္ ကူးယူခဲ့ပါသည္။ ထိုေက်ာက္ေဆာင္မွာ မဟာမုနိ ေက်ာက္ေတာ္လမ္းကို လုပ္ေသာအခါ တူးၿပိဳသျဖင့္ ပ်က္ျပဳန္းခဲ့ရပါသည္။  ထိုေက်ာက္စာ၌ ေရးထိုးထားသည္ကို ယခုေခတ္ ပါဠိဘာသာျဖင့္ ျပန္ဆိုေရးလွ်င္ “ အထေခါ ဘ၀ါ ဘိကၡဳ သံဃံပါသာဒံ အာရုဟာေပတြား ပဥၥပါသာဒ သတပရိဂုေတာ ဓည၀တီရ႒ံ အာကာသမေဂၢန စာရိကံ စရမာေနာ ဓည၀တီမဟာမဟာနဂရႆ ပစၦိမဒိသာ ဘာေဂ ပစၦာနဒီယာ ပုရိတၱိ မတိေရေသလာဂီရိ ပဗၺတမုဒၶမိၾသေရာ ဟိတြာ ပတိဋာတိ ” ျဖစ္ပါသည္။

အဓိပၸါယ္အတိုေကာက္မွာ ျမတ္စြာဘုရားသခင္သည္ ေကာင္းကင္ခရီးျဖင့္ ျပႆဒ္ရုပ္ပ်ံ ငါးရာႏွင့္ ၾကြေရာက္ၿပီးလွ်င္ ဓည၀တီၿမိဳ႕၏ အေနာက္ဘက္ျဖစ္ေသာ ဂစၦပနဒီ ကုလားတန္ျမစ္ႀကီး၏ အေရွ႕ဘက္ကမ္းေျခ ရွိ ေသလာဂီရိေမာရ ပဗၺတ အမည္ရွိေသာ ေတာင္ထိပ္၌ ရပ္တန္႕ေတာ္မူ၏။ ရပ္တန္႔ၿပီးလွ်င္ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ေပးမည္ ျဖစ္ပါသည္။

ဤေက်ာက္စာကို ေထာက္ရွဳျခင္း အားျဖင့္ ရခိုင္ျပည္သို႕ ျမတ္စြာဘုရား ၾကြေရာက္ခဲ့သည္မွာ ထင္ရွားေနပါ သည္ ဘုရား။ ယင္းေၾကာင့္ တပည့္ေတာ္မွာ ေျခရာေကာက္နည္းျဖင့္ ေနာက္သို႔တစ္လွမ္းစီဆုတ္ၿပီး တိုက္ေသာအခါ ဗုဒၶသာသနာသည္ ကြင္းဆက္မျပတ္ဘဲႏွင့္ ဓည၀တီေခတ္ထိ ေရာက္ရွိပါသည္ ဘုရား။

သမိုင္းရုပ္ၾကြင္းက သက္ေသခံ

          ယင္းကဲ့သို႕ ေက်ာက္စာ ေက်ာက္ရုပ္ ေပစာမ်ား အတိအလင္းရွိေသာ္လည္း ယခုေခတ္ ရိုက္ႏွိပ္ေသာ ပံုႏွိပ္စာအုပ္တြင္မပါ၍ မယံုၾကည္ မွားယြင္းသည္ဆိုလွ်င္လည္း မတတ္ႏိုင္ပါဘုရား တပည့္ေတာ္တို႔ မွာ သမိုင္းရုပ္ၾကြင္းျဖစ္ေသာ ေက်ာက္စာ ေၾကးျပားစာ ေရႊျပားစာ ေငြျပားစာတို႕က သက္ေသခံေနသျဖင့္ ယင္းစာမ်ားက မွားၿပီး ယခုေခတ္ စာပံုႏွိပ္တိုက္မွ ရိုက္ႏွိပ္ေသာ စကၠဴမွာ ေရးသားထားသည့္စာက မွန္သည္ဟု ဆိုလွ်င္လည္း တပည့္ေတာ္ေျဖၾကားစရာမလိုေတာ့ပါ ဘုရား ၊ သမိုင္းရုပ္ၾကြင္းႏွင့္ မွတ္တိုင္သာ အဓိက ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းေၾကာင့္ တပည့္ေတာ္တို႕မွာ ပါဠိ၊ အ႒ကထာမွာပါရန္ လိုအပ္ဖို႕မထင္ပါ ဘုရား၊ သက္ေသခံ အေထာက္အထားက ခိုင္မာေနပါျပီ ဘုရား။

မဟာယနဂိုဏ္း စကားတစ္လံုးမေတြ႕

          မဟာတိုင္း စျႏၵမင္းၾကီးသည္ သူနန္းတက္စခ်ိန္၌သာ ေ၀သာလီဘုရားႀကီးကိုတည္ၿပီး ေက်ာက္စာေရးထိုးခဲ့ပါသည္။ အကၡရာစာလံုးမွာ ျဗဟၼီပြား ျဖစ္ပါသည္။ အေၾကာင္းအရာမွာ ေယဓမၼေဟတုပဘ၀ါ ဂါထာေတာ္ ျဖစ္ပါသည္။ သကၠတအသံမထြက္ဘဲ ပါဠိဘာသာသက္သက္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုစာ၏ေနာက္ပိုင္း၌ ေရးထိုးထားေသာ စာမ်ားမွာ သကၠတအသံျဖင့္ ေရးထိုးထားသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။ ေယဓမၼာစာလံုးမ်ား၌ “ မ ” အထက္တြင္ ေရဖေခၚ “ ရေကာက္” ကို တင္ထားပါသည္။ ေယဓမၼာ( ေယဓရမၼာ ) လို႕ ဖတ္ရပါသည္ ဘုရား၊ ေဟတုပဘာ၀ါစာတန္းမွာလည္း “ ပေစာက္ ” အထက္တြင္ ေရဖတင္ထားပါသည္။ ေဟတုဘဂ၀ါ   ( ေဟတုျပဘ၀ါ ) လို႕ဖတ္ရပါသည္ ဘုရား ၊ ယင္းကဲ့သို႔ အဆင့္ဆင့္ သုေတသနျပဳလိုက္ေသာအခါ မဟာယနဂိုဏ္းက စကားတစ္လံုးလည္း မေတြ႔ပါဘုရား။

သီဟိုဠ္ ( သီရိလကၤာ ) ႏွင့္ ၀ါဒခ်င္းတူ

          တပည့္ေတာ္ပထမရွင္းျပခဲ့ေသာ ဥပတိႆႏွင့္ ေကာလိတအေၾကာင္းတြင္ အရွင္ အႆဇိမေထရ္ေဟာၾကားခဲ့ေသာ ေယဓမၼဂါထာေတာ္သည္ ေ၀သာလီသို႕ေရာက္ရွိခဲ့ပါသည္။ ယင္းေနာက္ ေ၀သာလီမင္းမ်ားသည္ သီဟိုဠ္ႏိုင္ငံ ( သီရိလကၤာ ) ႏွင့္ သာသနာေရးကိစၥမ်ားကို အျပန္အလွန္သြားေရာက္ ေဆာင္ရြက္ေၾကာင္းႏွင့္ အာနႏၵစျႏၵမင္းသည္ သီဟိုဠ္ ( သီရိလကၤာ )သို႔ အလွဴပစၥည္းမ်ားပို႕သည္ဟု ေက်ာက္စာတြင္ ေတြ႔ရွိရပါသည္။ သီဟိုဠ္( သီရိလကၤာ )ႏွင့္ ၀ါဒခ်င္းတူ၍သာ အခ်င္းခ်င္းဆက္ဆံေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သီဟိုဠ္( သီရိလကၤာ )သာသနာမွ ေထရ၀ါဒျဖစ္၍ တပည့္ေတာ္တို႕ ေ၀သာလီေခတ္တြင္ ေထရ၀ါဒ ထြန္းကားေၾကာင္း သိႏိုင္ပါသည္ ဘုရား ။ ယင္းေၾကာင့္ တပည့္ေတာ္တို႕၏ ရခိုင္ျပည္နယ္ သာသနာသည္ မဟာယနဂိုဏ္းမွ  ဆင္းသက္လာေသာ  မဟာယနဂိုဏ္းမဟုတ္ဘဲ ဓည၀တီေခတ္  ဘုရားကိုယ္ေတာ္တိုင္

ေရာက္ခဲ့သည့္မွစၿပီး ျဖစ္ေပၚဆင္းသက္လာေသာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာ ျဖစ္ေၾကာင္း တပည့္ေတာ္ ေလွ်ာက္ထားပါသည္ ဘုရား။  ဤကား နံပါတ္(၁) ေမးခြန္းကို ေျဖၾကားခ်က္ပါ အရွင္ဘုရား။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ေထရ၀ါဒ သာသနာ ရခိုင္မွာ ထြန္းကာလာပံု (၂)

ေမးခြန္းနံပါတ္(၂) ဗုဒၶ၏ ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာစသည္တို႕တြင္မပါရွိဘဲ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဓည၀တီျပည္ သို႔ၾကြေရာက္ခဲ့ၿပီး ေက်ာက္ေတာ္ေတာင္၌ ရပ္တန္႔ခဲ့သည္ဟု ေရးသားေျပာဆိုၾကသည္။ ဤအေၾကာင္းကို ရွင္းလင္းေပးပါ။

ေမးခြန္းနံပါတ္(၃) ဗုဒၶ၏ ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာစသည္တို႕တြင္မပါရွိဘဲ ျမတ္စြာဘုရားသည္ စႏၵသူရိယ မင္းၾကီးႏွင့္ေတြ႔ဆံုျပီး မဟာျမတ္မုနိဘုရားသြန္းလုပ္ခဲ့သည္ဟု ေရးသားေျပာဆိုၾကသည္။ ဤအေၾကာင္းကိုလည္း ေျဖရွင္းေပးပါ။

အရွင္ဘုရား၏ေမးခြန္းနံပါတ္(၂)ႏွင့္(၃)တို႕ကို တစ္ေပါင္းတည္းေျဖၾကားလိုပါသည္။ ေမးခြန္းမ်ားမွာ တစ္သေဘာတည္းျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ပါဘုရား၊ တပည့္ေတာ္သည္ ရခိုင္ျပည္သို႕ ဗုဒၶဘာသာေရာက္လာခဲ့ပံုကို နံပါတ္(၁) ေမးခြန္းအေပၚအေသးစိတ္ရွင္းလင္းေလွ်ာက္ထားၿပီးျဖစ္ပါသည္ ဘုရား၊ ေနာက္ထပ္ေလွ်ာက္ထားပါ မည္ဘုရား တပည့္ေတာ္တို႕ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ယခုကိုးကြယ္ေနေသာ ဗုဒၶဘာသာမွာ ေျမာက္ဦးေခတ္ဘုရင္မ်ား အုပ္စိုးခဲ့ေသာ ကာလမွ ဆက္ခံယူခဲ့ေသာ ဗုဒၶအယူ၀ါဒ ျဖစ္ပါသည္။

ေျမာက္ဦးေခတ္မတိုင္မီ ေလာင္းၾကက္ၿမိဳ႕ရွိခဲ့ပါသည္။ ထိုၿမိဳ႕ကိုအုပ္စိုးခဲ့ေသာဘုရင္မ်ားမွာလည္း ဗုဒၶဘာသာမင္းမ်ားျဖစ္ပါ၍ သာသနိကအေဆာက္အဦးမ်ားစြာ တည္ေဆာက္ခဲ့ပါသည္။ ရဟန္းပညာရွင္မ်ား ထြန္းကားခဲ့ပါသည္။ ဤေလာင္းၾကက္ဘုရင္မ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာကို ေနရဥၥရာၿမိဳ႕တြင္အုပ္စိုးခဲ့ေသာ ဘုရင္မ်ား မွတဆင့္ လက္ခံယူျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေနရဥၥရာၿမိဳ႕တြင္ထြန္းကားခဲ့ေသာ ဗုဒၶသာသနာမွာ ပုရိန္ၿမိဳ႕မွဆင္းသက္လာ ေသာ ဗုဒၶသာသနာျဖစ္ပါသည္။ ပုရိန္ၿမိဳ႕တြင္ အုပ္စိုးခဲ့ေသာဘုရင္မ်ားမွာ ပဥၥာၿမိဳ႕မွ ဗုဒၶသာသနာကို တဆင့္လက္ခံယူခဲ့ၾကပါသည္။ ပဥၥာၿမိဳ႕ ဗုဒၶသာသနာမွာလည္း ေ၀သာလီၿမိဳ႕မွ ဆင္းသက္လာျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေ၀သာလီၿမိဳ႕ကိုစတင္တည္ေထာင္ေသာ မဟာတိုင္းစျႏၵမင္းႀကီးသည္ မဟာမုနိဘုရားတြင္ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ ျပဳခဲ့ပါသည္။ သိမ္ေတာ္ႏွင့္ ပလႅင္ေတာ္မ်ားကို အသစ္တဖန္တည္ေဆာက္ခဲ့ေၾကာင္း သမုိင္းမွတ္တမ္းမ်ား၌ ေတြ႔ရပါသည္။ တပည့္ေတာ္ ေရွ႔ကေလွ်ာက္ထားခဲ့သည့္အတိုင္း ထိုမင္းႀကီး ကုသိုလ္ေကာင္းမႈျပဳခဲ့သည္ကို မဟာမုနိဘုရားကုန္းေတာ္ ဒုတိယအဆင့္ အေရွ႔ေတာင္ေထာင့္ရွိ ယကၡေသနာပတိ ပနာဒရုပ္တုတြင္ စာေရးထိုးထားခဲ့ပါသည္။

အမွန္ရွိခဲ့ေသာ ၿမိဳ႕ေတာ္

          ဤကဲ့သို႕ မဟာတိုင္းစျႏၵမင္းႀကီးသည္ မဟာမုနိသိမ္ေတာ္ကို အသစ္တစ္ဖန္တည္ေဆာက္ ခဲ့သည္ဟု ဆိုသျဖင့္ မဟာတုိင္းစျႏၵမင္းႀကီးမတုိင္မီကပင္ သိမ္ေတာ္အေဟာင္းႏွင့္ မဟာမုနိရုပ္ရွင္ေတာ္မွာ ရွိႏွင့္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္ ဘုရား။ ယင္းသို႕ျဖစ္၍ ေ၀သာလီေခတ္မတိုင္မီ မည္သည့္ေခတ္ရွိခဲ့သည္ကို ေျခရာေကာက္နည္းအတိုင္းလိုက္ပါလွ်င္ ဓည၀တီေခတ္ကို ေတြ႔ရပါသည္ ဘုရား။ ဓည၀တီၿမိဳ႕ေတာ္မွာ စိတ္ကူးယဥ္ၿပီးေရးသားခဲ့ေသာၿမိဳ႕ေတာ္ မဟုတ္ေၾကာင္း ေလယာဥ္မွရိုက္ကူးေသာဓါတ္ပံုကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ သိရွိႏိုင္ပါသည္ဘုရား။ အမွန္တကယ္ရွိခဲ့ေသာ ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္တြင္း ျပည္ပသမိုင္းပညာရွင္မ်ားက လက္ခံၾကပါသည္ ဘုရား။

သပၸဒါန ပကာရန က်မ္းမွာရွိ

          တပည့္ေတာ္တို႕ သမိုင္းတြင္လည္း တတိယဓည၀တီၿမိဳ႕ေတာ္ကို စႏၵသူရိယမင္းတည္ခဲ့ ေၾကာင္းဖတ္ရွဳရပါသည္။ ဤစႏၵသူရိယဘုရင္ ဓည၀တီ၌အုပ္စိုးစဥ္ကာလမွာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ အေနာက္မဇိၥ်မေဒသ၌ ရွိေနခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။ တပည့္ေတာ္လက္ထဲတြင္ရွိေနေသာ သပၸဒါနပကာရနက်မ္းတြင္ စႏၵသူရိယမင္းလက္ထက္ ဘုရားရွင္ကိုယ္တိုင္ ဓည၀တီသို႕ၾကြေရာက္ၿပီး မဟာမုနိရုပ္ရွင္ေတာ္ကို သြန္းခဲ့ေၾကာင္း အေသးစိတ္ေရးသားထားပါသည္။

ေက်ာက္စာက သက္ေသခံ

          ၄င္းျပင္ ေတာင္ေပါက္ႀကီးေက်ာက္စာကလည္း သက္ေသခံေနပါသည္ ဘုရား။ ျမတ္စြာဘုရား သည္ စႏၵသူရိယမင္းအား ဓမၼစၾကာတရားေတာ္နွင့္ ရုပ္တုေတာ္ ဆင္းတုေတာ္မ်ားကို တည္ထားကိုးကြယ္ျခင္းျဖင့္ ရရွိအပ္ေသာ အက်ိဳးတရားမ်ားကို သတၳဳဗိမၺပူဇနိယနိေသသသုတၱန္ျဖင့္ ေဟာၾကားခဲ့ပါသည္။ ဤသုတၱန္မူရင္း ေပစာလည္း ရွိပါေသးသည္ ဘုရား။

ဂုဏ္ျပဳထားသည့္ ရုပ္တု

          စႏၵသူရိယမင္းအား ျမတ္စြာဘုရား ဓမၼစၾကာတရားေဟာၾကားဟန္ ထုလုပ္ထားေသာ ေက်ာက္ျပားတစ္ခ်ပ္ကိုလည္း ေတြ႔ရပါသည္။ ေ၀သာလီမဟာတိုင္းစျႏၵမင္းႀကီးက စႏၵသူရိယမင္းႀကီးအား ဂုဏ္ျပဳထုလုပ္ထားေသာ ရုပ္တုျဖစ္ဟန္ရွိပါသည္။

ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ရခိုင္ျပည္ ဓည၀တီသို႕ ၾကြေရာက္ခဲ့စဥ္ ေသလာဂီရိေတာင္ေပၚ၌ ရပ္တန္႔ခဲ့ျပီး ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ ခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း သပၸဒါနပကာရနက်မ္းတြင္ အေသအခ်ာ ေဖာ္ျပပါသည္။ ခ်စ္သား အာနႏၵာ ငါသည္    ဘုရားျဖစ္ရန္အတြက္    ဆယ္ပါးေသာ    ပါရမီေတာ္ႀကီးႏွင့္    သံုးဆယ္ေသာ  ပါရမီေတာ္ငယ္မ်ားကို

ျဖည့္ဆည္းခဲ့ေသာကာလ၌ ဤဓည၀တီျပည္တြင္ အလီလီ လူအျဖစ္က်င္လည္ခဲ့သည္။ ယခု ငါရပ္တန္႕ေနေသာ ေသလာဂီရိေတာင္၏ အနီးပတ္၀န္းက်င္တြင္ ပန္းပြတ္သမားအျဖစ္ႏွင့္ ငါေနထိုင္ခဲ့သည္။ ငါဘုရားပရိနိဗၺာန္စံလြန္ ၿပီး ေနာက္ကာလ၌ ငါ၏ေက်ာရိုးေတာ္ဓာတ္ကို ဌာပနာ၍ ေစတီေတာ္တည္လတၱံ။ ေက်ာရိုးေတာ္ဓာတ္ေစတီ တြင္လတၱံ႕ ဟု ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ေပးခဲ့ပါသည္။ ထိုဓာတ္ေတာ္ကို ေနာက္ကာလတြင္ ေက်ာက္ေတာ္ဓါတ္ေစတီဟု ေခၚတြင္ ခဲ့ပါသည္။ ထိုနာမည္ကိုအစြဲျပဳ၍ ျမစ္တစ္ဖက္ရွိၿမိဳ႕ကိုလည္း ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕ဟု ေခၚတြင္ေစခဲ့ပါသည္။

ရုပ္ရွင္ေတာ္ သြန္းေၾကာင္း ယံုၾကည္

          ဤကဲ့သို႔ ဘုရားဗ်ာဒိတ္၀င္ ဓာတ္ေတာ္ေစတီ ၂၄၈ ဆူရွိခဲ့ပါသည္။ ဤဓာတ္ေတာ္ေစတီမ်ားကို ေ၀သာလီျပည္ရွင္ မဟာတိုင္းစျႏၵမင္းတရားႀကီးသည္ ျပန္လည္ျပဳျပင္ခဲ့ေၾကာင္း သမိုင္းမွတ္တမ္းအရ သိရွိရပါ သည္။ ဤအေၾကာင္းကိုေထာက္ရွဳ၍လည္း ထိုေစတီမ်ားမွာ ေ၀သာလီေခတ္မတိုင္မီကပင္ ရွိႏွင့္ခဲ့ၿပီးေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ရခိုင္သမိုင္းစာေပႏွင့္လည္းေကာင္း ရုပ္၀တၳဳသက္ေသျဖင့္လည္းေကာင္း ကိုက္ညီေနပါ၍ စႏၵာသူရိယမင္းလက္ထက္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ဓည၀တီသို႕ၾကြေရာက္ၿပီး မဟာမုနိ ရုပ္ရွင္ေတာ္ကို သြန္းလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ယံုၾကည္ပါသည္ ဘုရား။

မႏၱေလး မဟာမုနိဘယ္ကရ

          ေနာက္တစ္ခ်က္က ဆရာေတာ္တို႔ မႏၱေလးၿမိဳ႕တြင္ရွိေသာ မဟာမုနိဘုရားကို ဘယ္ကရယူခဲ့ သလဲဘုရား။ ဤမဟာမုနိဘုရားကို ဘိုးေတာ္ဘုရား၏ သားေတာ္ႀကီး ဥပရာဇာသည္ ရခိုင္ျပည္က ပင့္ယူခဲ့ျခင္း မဟုတ္ပါလား ဘုရား။ ဤဘုရားႀကီး၏သမိုင္းမွာလည္း ရခိုင္ျပည္၊ ဓည၀တီျပည္ရွင္ စႏၵာသူရိယမင္း သြန္းလုပ္ခဲ့ ေၾကာင္း ေရးထားပါသည္ ဘုရား။ သမိုင္းအေစာင္ေစာင္၌လည္း မဟာမုနိဘုရားကို စႏၵာသူရိယမင္း သြန္းလုပ္ခဲ့ ေၾကာင္းသာ တညီတညြတ္တည္း ေဖာ္ျပထားၾကပါသည ဘုရား။ ယင္းျမတ္စြာဘုရားကိုယ္ေတာ္တိုင္ ရခိုင္ျပည္ သို႕ၾကြေရာက္ခဲ့၍ ေသလာဂီရိေတာင္ေပၚ၌ တစ္ေထာက္ရပ္တန္႔ခဲ့ျပီး စႏၵသူရိယမင္းေလွ်ာက္ထားသျဖင့္ နန္းေတာ္သို႕ၾကြေရာက္ သီတင္းသံုးၿပီး မဟာမုနိရုပ္ရွင္ေတာ္ကို သြန္းလုပ္ခဲ့သည္မွာ မွန္ကန္ေၾကာင္း ေျဖၾကားလိုပါသည္။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ေမးခြန္းနံပါတ္(၄) သဂၤါယနာေျခာက္တန္၌မပါဘဲလွ်က္ ရခိုင္ျပည္ ေ၀သာလီ ေရႊေတာင္ႀကီး၌ စတုတၳ သဂၤါယနာကို တင္ခဲ့သည္ဟု ေရးသားေျပာဆိုၾကသည္။ ဤအေၾကာင္းကိုလည္း ေျဖရွင္းေပးပါ။

ဤေမးခြန္းႏွင့္ပတ္သက္၍ တပည့္ေတာ္ အရွည္ေျဖၾကားရမည္ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။ ဘုရားသခင္ ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ၿပီး မၾကာျမင့္မီကာလတြင္ အဇာတသတ္မင္းႀကီးသည္ ပထမအႀကိမ္ သဂၤါယနာကို တင္ခဲ့ပါသည္

ဘုရား။ တင္ရေသာ အေၾကာင္းရင္း၊ တင္ခဲ့ေသာေနရာႏွင့္ တိုင္းျပည္၊တင္ရာ၌ အားေပးအားေျမွာက္ျပဳ ေပေသာ ဘုရင္၊ တင္ရာ၌ပါ၀င္ေသာ ရဟႏၱာမ်ား၊ ဦးေဆာင္ေသာ ရဟႏၱာ၊ ရည္ညႊန္းေသာ ဂါထာပုဒ္ ပါဠိေတာ္ စသည္အားျဖင့္ အဂၤါဆယ္တန္ႏွင့္ ၿပီးေအာင္တင္ခဲ့ေၾကာင္း ဖတ္ရွဳရပါသည္ ဘုရား။

ပဥၥမ သဂၤါယနာတင္

          တပည့္ေတာ္တို႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္က စာေပတို႕မွာ သဂၤါယနာအေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ သဂၤါယနာႀကီး သဂၤါယနာေခ် (ငယ္) ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စား ေတြ႔ရွိရပါသည္။ သဂၤါယနာႀကီးမ်ားကို နံပါတ္စဥ္အတိုင္း ေရတြက္ၿပီးလွ်င္ သဂၤါယနာငယ္မ်ားကိုေတာ့ မိမိတို႕တိုင္းျပည္အတြင္း၌ နံပါတ္စဥ္တပ္ထားခဲ့ၾကပါသည္။ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ ပဥၥာၿမိဳ႕၌ ဘုရင္မင္းရင္ျဖဴသည္ ဧကဒသမေျမာက္ သဂၤါယနာကိုတင္၏ဟူ၍ ေရးသားခ်က္ကို ေတြ႔ရၿပီးလွ်င္ ပဥၥမေျမာက္ သဂၤါယနာကိုလည္းတင္၏ဟု ေရးသားထားပါသည္။ ဘုရင္တစ္ပါးသည္ သဂၤါယနာ (၂) ႀကိမ္တင္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ဤသို႕ျဖစ္လွ်င္ မင္းရင္ျဖဴသည္ သဂၤါယနာႀကီးကို ပၪၥမအႀကိမ္တင္ၿပီးလွ်င္ သဂၤါယနာငယ္ကို တစ္ဆယ့္တစ္ႀကိမ္ေျမာက္တင္မည္ဟု မွတ္သားရပါသည္ ဘုရား။

သမိုင္းမွတ္တမ္းမွာေတြ႔

          သဂၤါယနာတင္ျခင္းဆိုင္ရာ ရခိုင္ျပည္သို႕စီးဆင္းလာေသာ ေရစီးေၾကာင္း ကိုသာ တပည့္ေတာ္ ေလွ်ာက္ထားပါသည္ ဘုရား။ တပည့္ေတာ္ ေရွ႕ကေလွ်ာက္ထားခဲ့သည့္အတိုင္း တပည့္ေတာ္ကို႕ ရခိုင္တြင္ မိမိတို႕၏ သာသနာဆိုင္ရာ ဆင္းသက္လာပံုသည္လည္းေကာင္း၊ မိမိလူမ်ိဳးဆင္းသက္လာရာလည္းေကာင္း ၿမိဳ႕ျပအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရွင္ဘုရင္မင္းဆက္မ်ား စဥ္ဆက္ဆင္းသက္လာပံုကို သီးျခားေတြ႕ရွိရပါသည္။ ဤအေၾကာင္း မ်ားကို သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားမွာသာ ေတြ႔ရွိရမည္ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။

          ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ၿပီးေနာက္ မၾကာမီကာလတြင္ ပထမအႀကိမ္ သဂၤါယနာကို ရာဇၿဂိဳဟ္ျပည္၌ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ အဇာတသတ္မင္းႀကီးက အေထာက္အကူျပဳၿပီး အရွင္မဟာကႆပ ဦးေဆာင္ခဲ့ပါသည္။အရွင္မဟာကႆပေမးသမွ် အရွင္အာနႏၵာကေျဖၾကားၿပီး ႏွဳတ္ထက္ရြတ္၍ သဂၤါယနာတင္ခဲ့ ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ သဂၤါယနာတင္ခဲ့ပါသည္ဆိုေသာ္ ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ေသာအခါ အေလာင္းေတာ္ကိုနံ႕သာထင္းမ်ားစုၿပီး မီးသၿဂိဳဟ္ရန္  မီးရိွဳ႕ေသာ္လည္း ထင္းမ်ားမွာ မီးမေလာင္ပါဘုရား။

          အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဘုရားရွင္၏ တပည့္ႀကီးျဖစ္ေသာ အရွင္မဟာကႆပ မေရာက္ေသးေသာေၾကာင့္ပါ ဘုရား။  တပည့္ငါးရာႏွင့္  လမ္းခရီးမွာ ရွိေနပါေသးသည္။  အရွင္မဟာကႆပ၏ တပည့္ရဟန္းမ်ားမွာ ပုထုဇဥ္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္အတြက္ ဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ၿပီးေနာက္ ၾကြင္းက်န္ရစ္ေသာ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကိုသာျမင္ရလွ်င္ ဘုရား၏ကိုယ္မွျဖစ္ေသာ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ယံုမွားသံသယျဖစ္ဖြယ္ရွိပါသည္ ဘုရား။ မိမိမ်က္ျမင္ကိုယ္တို္င္ေတြ႔မွသာ ျမတ္စြာဘုရား၏ ကိုယ္ကာယေတာ္မွ ဓာတ္ေတာ္မ်ား ၾကြင္းသည္ကို ယံုၾကည္သည္ျဖစ္ပါသည္ဘုရား။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ အသက္ရွင္စဥ္က ဖူးေမွ်ာ္ရေသာ္လည္း ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ေသာ အေလာင္းေတာ္ကို ဖူးေမွ်ာ္ရလွ်င္လည္း ဘုရားရွင္အေပၚ ပိုမိုၾကည္ညိဳ သဒၶါပြားမ်ားေစရန္အတြက္ မီးမေလာင္ျခင္းျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။

          အရွင္မဟာကႆပႏွင့္ ရဟန္းေတာ္မ်ား ကုႆိနာရံုျပည္သို႔လာရာလမ္းတြင္ တစ္ခုေသာ သစ္ပင္ရင္း၌ နားေနေတာ္မူပါသည္။ ထိုအခ်ိန္၌ တကၠတြန္းတစ္ေယာက္သည္ မႏၵာ၀ရနတ္ပန္း ကို ထီးလုပ္၍ ေဆာင္းၿပီးလွ်င္ ကုႆိနာရံုျပည္ဘက္မွ ပါ၀ါျပည္ဘက္သို႔လာေနုသည္ကို အရွင္မဟာကႆပျမင္ခဲ့ပါသည္။ ထိုတကၠတြန္း၏ ေျပာျပခ်က္အရ ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ေၾကာင္း ၾကားသိခဲ့ရပါသည္။ ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံ လြန္ေၾကာင္း ၾကားသိရေသာအခါ အရွင္မဟာကႆပႏွင့္ပါလာေသာ သုဘဒၵရဟန္းသည္ ဘုရားပရိနိဗၺာန္စံလြန္ သျဖင့္ ငိုေၾကြးေနေသာ ရဟန္းတို႕အား မငိုၾကရန္ေျပာၿပီး ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားသည္ ရဟန္းမ်ားကို ဤသည္ေသာ အရပ္ကို မရပ္ရ။ ဤသည္ေသာ အက်င့္ကို မက်င့္ရာစသည္ျဖင့္ ငါတို႔အား ခ်ဳပ္ခ်ယ္ခဲ့သည္။ ယခု ငါတို႕ျပဳလိုရာ ျပဳႏိုင္ၿပီဟု ဆိုခဲ့ပါသည္။

ပထမ သဂၤါယနာတင္

                   ထိုသုဘဒၵရဟန္း၏ စကားကိုၾကားမိေသာ အရွင္မဟာကႆပသည္ မ်ားစြာတုန္လွဳပ္မိပါသည္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္စံလြန္သည္မွာ ခုႏွစ္ရက္ တစ္ပတ္သာရွိေသးသည္။ ဘုရားေဟာ တရားေတာ္မ်ားႏွင့္ ၀ိနည္းေတာ္မ်ားကို မ်က္ကြယ္ျပဳမည့္ အရိပ္အေရာင္ေပၚေနၿပီ သာသနာေတာ္ ဆုတ္ယုတ္ရန္အေၾကာင္းမ်ား ျပန္ေပၚလာနိုင္သည္ဟု စိတ္မွာ မွတ္သားမိခဲ့ပါသည္ ဘုရား။ ယင္းေၾကာင့္ ဘုရားေဟာသမွ်ကို ရဟန္းေတာ္မ်ား မွ စုေပါင္း၍ ျပန္လည္ရြတ္္ဆိုသဂၤါယနာတင္ရန္ အၾကံျဖစ္ခဲ့ပါသည္ ဘုရား။ ယင္းေၾကာင့္ အရွင္မဟာကႆပ အမွဴးျပဳေသာ ရဟႏၱာငါးရာတို႕သည္ ပထမသဂၤါယနာကို တင္ခဲ့ပါသည္ မဟုတ္ပါလား ဘုရား။

ဒုတိယ သဂၤါယနာတင္

ျမတ္စြာဘုရား     ပရိနိဗၺာန္စံ၍       ႏွစ္ေပါင္းတစ္ရာခန္႕ၾကာေသာအခါ  ၀ိဇၨိတို္င္းသား ရဟန္းတို႕သည္

၀ိနည္းသိကၡာပုဒ္ေတာ္မ်ား၌ ျပင္ဆင္ခ်က္      ၁၀ ခ်က္ကို ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။    ဘုရားရွင္၏       ၀ိနည္းေတာ္ကို ဖီဆန္၍လာခဲ့ၾကပါသည္။    ယင္းေၾကာင့္     ေ၀သာလီျပည္တြင္      ကာလာေသာကမင္းႀကီး        တကာျပဳ၍ အရွင္မဟာကႆပအမွဴးျပဳကာ ရဟႏၱာ ( ၇၀၀ ) တုိ႕သည္ ဒုတိယသဂၤါယနာကို တင္ခဲ့ၾကပါသည္ ဘုရား။

တတိယ သဂၤါယနာတင္

                   တတိယအႀကိမ္ သဂၤါယနာကို ပါဋလိပုတ္ျပည့္ရွင္ အေသာကမင္းႀကီး ဒကာျပဳ၍ ရဟႏၱာ အရွင္ေမာဂၢလိပုတၱတိႆမေထရ္ႀကီး အမွဴးျပဳလွ်က္ ရဟန္းတစ္ေသာင္းျဖင့္ တင္ခဲ့ပါသည္။ ဤသည္တို႕မွာ မဇၥ်ိမေဒသ၌ တင္ခဲ့ေသာ သဂၤါယနာ သံုးတန္ျဖစ္ပါသည္။

        

စတုတၳ သဂၤါယနာတင္

                   တပည့္ေတာ္တို႕ ေ၀သာလီတြင္ စတုတၳအႀကိမ္ သဂၤါယနာတင္ခဲ့ေၾကာင္းကို ေလွ်ာက္ထား ပါမည္ ဘုရား။ ေ၀သာလီေခတ္သည္ ေအဒီ ေလးရာစုမွ ကိုးရာစုအထိ ထြန္းကားခဲ့ေသာ ေခတ္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုေ၀သာလီမင္းမ်ားသည္ ေထရ၀ါဒဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္သျဖင့္ သီဟိုဠ္ႏိုင္ငံႏွင့္ လူမႈေရးအရေသာ္လည္းေကာင္း ဘာသာေရးအရေသာ္လည္းေကာင္း ဆက္ဆံမႈရွိခဲ့ပါသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ေ၀သာလီဘုရင္ သီရိစျႏၵမင္း              ( သီရိဓမၼ၀ိဇယမင္း) သည္ သီဟိုဠ္မွ ရဟန္းသံဃာေတာ္ တစ္ေထာင္ကိုပင့္ေဆာင္ၿပီး ရခိုင္မွ ရဟန္းသံဃာ တစ္ေထာင္၊ သံဃာေတာ္ႏွစ္ေထာင္တို႕ျဖင့္ စတုတၳသဂၤါယနာကို ေ၀သာလီ ေရႊေတာင္ႀကီးတြင္ တင္ခဲ့ပါသည္။

ေမဓပညာ ေမာ္ကြန္းမွာ

                   အႀကီးအမွဴးျပဳေသာပုဂၢိဳလ္မွာ စူဠေရ၀ရဟႏၱာမေထရ္ႀကီးျဖစ္ပါသည္။ သံုးႏွစ္ၾကာေအာင္ ေၾကးျပားငါးေထာင္ေပၚတြင္ ေရးသားျပီး သဂၤါယနာတင္ခဲ့ေၾကာင္း ေမဓပညာေမာ္ကြန္းစာတြင္ ေတြ႕ရပါသည္ ဘုရား၊ သံဃာေတာ္မ်ား သီတင္းသံုးေနထိုင္ရန္အတြက္ ေရႊေတာင္ႀကီးကို ညီညာစြာညွိၿပီး ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး ငါးေဆာင္ ေဆာက္လုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ထိုေမာ္ကြန္းအရ သိရွိရပါသည္။ ယေန႕တိုင္ ေက်ာင္းေတာ္ရာမ်ားကို ေတြ႕ႏိုင္ပါသည္ ဘုရား၊ မဇိၥ်မေဒသတြင္ အေသာကမင္းၾကီးတင္ခဲ့ေသာ သဂၤါယနာမွာ တတိယအႀကိမ္ျဖစ္သျဖင့္ ထိုတတိယအႀကိမ္မွ ဆက္လက္ေရတြက္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေ၀သာလီတြင္ တင္ခဲ့ေသာ သဂၤါယနာမွ စတုတၳအၾကိမ္ ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။

သဂၤါယနာႀကီး

                   သဂၤါယနာတင္ရာတြင္ ဘုရား၏ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကို သိကၽြမ္းႏိုင္ေသာ ရဟႏၱာမ်ား ပါ၀င္ေသာ အထေျမာက္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္ ဘုရား။ ယင္းကဲ့သို႕ ရဟႏၱာမ်ားပါ၀င္၍ တင္ခဲ့ေသာ သဂၤါယနာကို ရခိုင္တို႕က သဂၤါယနာႀကီးဟု ေခၚပါသည္။ ေ၀သာလီတြင္ တင္ခဲ့ေသာ   သဂၤါယနာႏွင့္ ရခိုင္ျပည္မွ ၀ိပႆနာဓူရ  ရဟန္းငါးရာပါ၀င္ၿပီး သီဟိုဠ္ကလည္း ထိုအတိုင္း ပါ၀င္ေၾကာင္း ေမာ္ကြန္းအရ သိရွိရပါသည္ဘုရား။ ဤအေၾကာင္းမ်ားကို တပည့္ေတာ္တို႕မွာ ဆင္းရဲမြဲေတေန၍ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ဖို႕ မတတ္ႏိုင္ေသးပါ။ ေရးသားႏိုင္ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ရွိပါေသးသည္ ဘုရား။ ယင္းကဲ့သို႕ စာပံုႏွိပ္ၿပီး မထုတ္ေ၀ႏိုင္သျဖင့္ သိရွိသူနည္း ပါးေနပါသည္။ ရွိလွ်က္ႏွင့္ နည္းေနျခင္းသာျဖစ္ပါသည္။ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ထြက္ေပၚလာပါလိမ့္မည္။

သဂၤါယနာတင္သည့္ကိစၥႏွင့္ တပည့္ေတာ္ တစ္ခုေလွ်ာက္ထားလိုပါသည္ ဘုရား။ သဂၤါယနာတင္ျခင္း မွာ ျမတ္စြာဘုရား သဗၺညဳတေရႊဉာဏ္ေတာ္ရသည္မွစၿပီး ၀ါဆိုကာလကပင္ ပရိနိဗၺာန္စံသည့္ကာလအထိ ေလးဆယ့္ငါး၀ါအတြင္း ေဟာၾကားခဲ့ေသာ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကို သဂၤါယနာတင္ခဲ့ပါသလား။ သို႕မဟုတ္ သီရိဓမၼေသာကမင္းႀကီးလက္ထက္တြင္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ကို သန္႕စင္ခဲ့သည့္ အေၾကာင္းမ်ားကိုပါ တတိယအႀကိမ္ သဂၤါယနာတင္ခဲ့သည္မွာ ထည့္သြင္းပါသလား ဘုရား။ ထိုနည္းတူ သီဟိုဠ္တြင္ စတုတၳသဂၤါယနာ တင္ခဲ့ေသာ ၀႗ဂါမဏိမင္းႀကီး၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကိုပါ စတုတၳသဂၤါယနာတြင္ ေရးသားမွတ္တမ္းတင္ခဲ့ပါသလားဘုရား။ တပည့္ေတာ္တို႕ ေ၀သာလီတြင္တင္ခဲ့ေသာ သဂၤါယနာအေၾကာင္းကို စာေပမ်ား၌္လည္းေကာင္း သမိုင္းရုပ္ၾကြင္း အေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ လည္းေကာင္း ေတြ႔ရွိရပါ၏။ တပည့္ေတာ္တို႔ႏွင့္တကြ ႏိုင္ငံျခားသုေတသီတို႕ လက္ခံထားပါသည္ ဘုရား။

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ေမးခြန္း နံပါတ္ (၅) ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ေက်ာရိုးေတာ္ဓာတ္ ဦးရာဇ္ေတာ္ဓာတ္ လည္ရိုးေတာ္ဓာတ္ စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးအမည္ေပးၾကသည္ ေရးသားေျပာဆိုၾကသည္။ ဤအေၾကာင္းကိုလည္း ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာတြင္ မေတြ႔ရ၍ ေျဖရွင္းေပးပါ။

ဘုရားသခင္ ပရိနိဗၺာန္စံလြန္၍ မီးေလာင္ကၽြမ္းေသာအခါ ဓါတ္ေတာ္ေမြေတာ္ ႏွစ္မ်ိဳးၾကြင္းက်န္ပါသည္။  အသမၺိႏၷဓာတ္ေတာ္ႏွင့္ သမၺိႏၷဓာတ္ေတာ္မ်ားျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။ အသမၺိႏၷဓာတ္ေတာ္မွာ နဖူးသင္းက်စ္ ေတာ္တစ္ဆူ ညွပ္ရိုးေတာ္ႏွစ္ဆူ စြယ္ေတာ္ေလးဆူျဖစ္ပါသည္။ သမၺိႏၷဓာတ္ေတာ္မွာ အေရာင္သံုးမ်ိဳးႏွင့္ အရြယ္အစားသံုးမ်ိဳးၾကြင္းေၾကာင္း ရခိုင္ဓာတ္ေတာ္က်မ္း၌ ေရးသားထားပါသည္။ ျမတ္စြာဘုရား၏တကိုယ္လံုးမွ ဓာတ္ေတာ္ေပါင္း ရွစ္စရြတ္ၾကြင္းပါသည္။ ကြမ္းစားအားျဖင့္ တစ္ဆယ့္ေျခာက္ကြမ္းစားျဖစ္ပါသည္။ အေရာင္အဆင္းအားျဖင့္ ေရႊေရာင္ပြင့္သစ္ ခရုသင္းေရာင္ ခ်ရားေစ့အေရာင္တို႕ျဖစ္ပါသည္။ ဘုရားရွင္၏ ၾကြင္းက်န္ရစ္ေသာ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ႏွစ္ျပည္ေထာင္မင္းတို႕အား ေဒါနပုဏၰားက ေ၀ေပး၏။ မိမိတို႕အရပ္ေဒသ မ်ားတြင္ ကိုးကြယ္ခဲ့ၾကပါသည္။ ထိုဓာတ္ေတာ္မ်ားကို မၾကာမီ အဇာတသတ္မင္းသည္ တိုက္ယူျပီး ရာဇၿဂိဳဟ္ျပည္ မွာ ေျမထဲေစတီတည္၍ ထားခဲ့ပါသည္။ ဓာတ္ေတာ္အေၾကာင္း ဤေနရာတြင္ဆံုးေနပါျပီ။ ဤသည္ကား ေပါင္ေတာ္ဓာတ္ မ်က္လံုးေတာ္ဓာတ္ လည္ရိုးေတာ္ဓာတ္ စသည္ျဖင့္ အ႒ကထာတြင္ မပါရွိပါ။

ဓာတ္ေတာ္မ်ား ေရာက္ရွိပံု

          သို႕ေသာ္ ထိုဓာတ္ေတာ္မ်ားမွာ ယေန႕ထိ ရခိုင္ျပည္၌ အမည္နာမႏွင့္တကြ တည္ရွိေန ေသးသည္။ ဤဓာတ္ေတာ္မ်ား ရခိုင္ျပည္သို႕ အဘယ္ပံုေရာက္ရွိလာပံုကို ရွင္းလင္းေလွ်ာက္ထားပါမည္။ ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ရာတစ္ဆယ့္ရွစ္ႏွစ္ၾကာတြင္ ပါဋလိပုတ္ျပည္၌ သီရိဓမၼာေသာက မင္းႀကီးသည္ ဓမၼကၡႏၶာေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ကိုရည္စူးၿပီး ေစတီတည္လိုသျဖင့္ ျမတ္စြာဘုရား၏ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္မ်ားကို ရွာေဖြခဲ့ပါသည္။ အဇာတသမင္းျမွဳပ္ထားခဲ့ေသာ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို တူးေဖာ္ယူခဲ့ပါသည္။ ထိုဓာတ္ေတာ္မ်ားမွာ ေရႊပန္းကန္တြင္ အားလံုး တစ္စုတစ္ေပါင္းတည္း ျဖစ္ေနပါသည္။ ထိုဓာတ္ေတာ္မ်ားကို အရွင္ေမာဂၢလိပုတၱတိႆမေထရ္သည္ အသားမွျဖစ္ေသာဓာတ္ အရိုးမွျဖစ္ေသာဓာတ္ အေသြးမွျဖစ္ေသာဓာတ္ စသည္ျဖင့္ ခြဲျခားခဲ့ပါသည္။ အေသးစိတ္အားျဖင့္ ဦးေခါင္းေတာ္ဓာတ္ ဦးေႏွာက္ေတာ္ဓာတ္ မ်က္လံုးေတာ္ဓာတ္ စသည္ျဖင့္ ျမတ္စြာဘုရား၏ အဂၤါႀကီးငယ္ျဖစ္ေသာဓာတ္ေတာ္မ်ားကို တစ္ခုခ်င္းခြဲျခမ္းၿပီး သီရိဓမၼေသာကမင္းႀကီး အား ေပးခဲ့ပါသည္။

          သီရိဓမၼေသာကမင္းႀကီးသည္ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ရရွိေသာအခါ ဌာပနာတည္၍ ေစတီ  တည္ရမည့္ ေနရာေဒသမ်ားကို အရွင္ေမာဂၢလိပုတၱတိႆအား ေမးေလွ်ာက္ခဲ့ပါသည္။ ထိုအခါ အရွင္ေမာဂၢလိပုတၱတိႆက “ တကာေတာ္မင္းၾကီး ဤဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ေစတီတည္ရန္ ေနရာေဒသမ်ားမွာ ျမတ္စြာဘုရား သက္ရွိထင္ရွားရွိစဥ္က ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ ေနရာတိုင္းတြင္ ေစတီတည္ရမည္ဟု “ ေျပာခဲ့ပါသည္။ ထိုေနရာမ်ားသို႕ ေစတီတည္ရန္အတြက္ ဓါတ္ေတာ္မ်ား ပို႕ေဆာင္ေပးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မိန္႕ျမြက္ခဲ့ပါသည္။ ထိုအခါ အရွင္ေမာဂၢလိပုတၱတိႆမေထရ္သည္ အရွင္ ဗာဟုလမေထရ္ႏွင့္ အရွင္တိႆမေထရ္တို႕အား ျမတ္စြာဘုရား ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ ရခိုင္ျပည္ရွိေနရာမ်ားတြင္ ေစတီတည္ရန္ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ပို႕ေစခဲ့ပါသည္။

သူရိယစကၠမင္းလက္ထက္မွာ

          ထိုအရွင္တို႕သည္ ေကာင္းကင္ခရီးျဖင့္ ရခိုင္ျပည္သို႕ၾကြေရာက္ခဲ့ပါသည္။ ယင္းအခ်ိန္တြင္ ရခိုင္ျပည္ ဓည၀တီတြင္ သူရိယစကၠမင္းႀကီး မင္းျပဳလွ်က္ရွိပါသည္။ ထိုဓာတ္ေတာ္မ်ားကို အသွ်င္ရွစ္ပါးသည္ သူရိယစကၠမင္းႀကီးအား ေပးအပ္ၿပီး ေစတီတည္သည့္အရပ္ေဒသမ်ားကိုလည္း ေျပာခဲ့ပါသည္။ သူရိယစကၠ မင္းႀကီးသည္ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကိုလက္ခံျပီး မွဴးႀကီးမတ္ႀကီးမ်ား စစ္သူႀကီးမ်ားကို ေစတီတည္ရန္အတြက္ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ေပးအပ္ၿပီး ျမတ္စြာဘုရား ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ ျမြက္ဆိုခဲ့သည့္ - ေနရာတိုင္းသို႕ သြားေရာက္၍ ေစတီကို တည္ေစပါသည္ ဘုရား။ ျမတ္စြာဘုရား ရခိုင္ျပည္သို႕ ၾကြေရာက္ခဲ့ေသာအခါ ရပ္တန္႔ေတာ္မူၿပီး ဗ်ာဒိတ္ေပးခဲ့ေသာ ေသလာဂီရိေတာင္ေတာ္၌ ေက်ာရိုးေတာ္ဓာတ္ ကို ဌာပနာၿပီး ေစတီတည္ခဲ့ပါသည္။ မဥၨဴပဗၺတေထာင္တြင္ ခ်က္ေတာ္ဓာတ္ကို ဌာပနာ၍ ေစတီတည္ခဲ့ပါသည္။

တစ္ျပည္လံုးမွာ

          ဤသို႕ျဖင့္ ရခိုင္ျပည္တစ္ခုလံုးတြင္ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္၀င္ေစတီ ၂၄၈ ဆူကို တည္ခဲ့ပါသည္။ ဓာတ္ေစတီမ်ားကို ျမတ္စြာဘုရားပရိနိဗၺာန္စံလြန္ၿပီးမွ လာတည္ရျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ဤသည္က ဦးေခါင္းေတာ္ဓာတ္ ဤသည္ကား ဦးေႏွာက္ေတာ္ဓာတ္ ေပါင္ေတာ္ဓာတ္ ေျခသလံုးေတာ္ဓာတ္စသည္ျဖင့္ ခြဲျခမ္းေဟာၾကားျခင္းကို မျပဳႏိုင္ေတာ့ပါ ဘုရား။ ယင္းေၾကာင့္ ဘုရားေဟာ ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာ စသည္တို႕မွာ မပါရွိျခင္း ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။

အမွန္တည္ေသာ ဓာတ္ေတာ္မ်ား

          အ႒ကထာစသည္တို႔မွာ မပါရွိေသာ္လည္း ယေန႔တိုင္ ေက်ာရိုးေတာ္ဓာတ္ လည္ရိုးေတာ္ဓာတ္ ခ်က္ေတာ္ဓာတ္ လွ်ာေတာ္ဓါတ္ စသည္ျဖင့္ တည္ရွိေနပါသည္။ ဤဓာတ္ေတာ္ အမည္မ်ားကို လည္း ဓည၀တီေခတ္္မွစၿပီး ေခတ္အဆက္ဆက္၏ဘုရင္မ်ား ျပန္လည္ျပဳျပင္ခဲ့သည္ကို ကဗၺည္းေက်ာက္စာ ထိုးထားခဲ့ပါသည္ ဘုရား။ ယင္းေၾကာင့္ ဘုရားေဟာပါဠိေတာ္ အ႒ကထာစသည္တို႕မွာ မပါေသာ္လည္း အမွန္စစ္စစ္တည္ရွိေသာ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားပါသည္ ဘုရား။ ဓာတ္ေတာ္ ေမြေတာ္ ေစတီေတာ္မ်ားမွာ ကစၥပနဒီေခၚ ကုလားတန္ျမစ္၏ ၀ဲယာတစ္ေလွ်ာက္၌လည္းေကာင္း အဥၨနနဒီေခၚ ေလးၿမိဳ႕ျမစ္၏ ၀ဲယာတစ္ေလွ်ာက္၌လည္းေကာင္း သရီရနဒီေခၚ သရီေခ်ာင္း၏ ၀ဲယာတစ္ေလွ်ာက္၌ လည္းေကာင္း ရႏၷနဒီေခၚ ရမ္းေခ်ာင္း၏ ၀ဲယာတစ္ေလွ်ာက္၌လည္းေကာင္း ရမ္းျဗဲကၽြန္း ဖရံုကာကၽြန္း သံတြဲစေသာ ေနရာေဒသအႏွံ႔ ရခိုင္တစ္ျပည္လံုးတြင္ ျမတ္စြာဘုရား၏ တစ္ကိုယ္လံုးရွိ ဓာတ္ေတာ္မ်ား တည္ရွိခဲ့ပါ၏။ ဗုဒၶ၏ ဓာတ္ေတာ္ႏိုင္ငံဟုလည္း ေခၚသင့္ပါသည္။

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ေမးခြန္းနံပါတ္(၆) ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း အသံုးျပဳေသာ ပါဠိေတာ္မွာ ျမန္မာမူျဖစ္သေလာ၊ မည္သည့္မူနည္း၊ သဂၤါယနာေျခာက္တန္တြင္ ပါေသာ မူျဖစ္သေလာ ေျဖရွင္းေပးပါ။

တပည့္ေတာ္တို႕   ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္    အသံုးျပဳခဲ့ေသာ     ပိဋကတ္ကို        ႀကိဳးတန္းပိဋကတ္ေတာ္ ဟုေခၚသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေရာက္ရွိေသာ ပိဋကတ္ေတာ္မွာ သထံုမွတစ္ဆင့္ အေနာ္ရထာမင္း ယူခဲ့ေသာ ပိဋကတ္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ သထံုပိဋကတ္မွာလည္း သီဟိုဠ္မွတစ္ဆင့္ ေရာက္လာေသာ ပိဋကတ္ျဖစ္၍ သီဟိုဠ္ပိဋကတ္ေခၚေၾကာင္း သိရပါသည္ ဘုရား ။ သီဟိုဠ္မွာလည္း သွ်င္မဟာဗုဒၶေဃာႆပိဋကတ္ ႏွင့္ သီဟိုဠ္ႏိုင္ငံသားတို႕အေခၚ စရိယပိဋကတ္ဟူ၍ ရွိခဲ့ပါသည္ ဘုရား ။ ထိုင္း ဗီယက္နမ္ လာအိုတို႕မွာရွိေသာ ပိဋကတ္ကို ဇင္းမယ္ပဏၰသ ပိဋကတ္ေတာ္ဟု ေခၚေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။

ႀကိဳးတန္း ပိဋကတ္

          တပည့္ေတာ္တို႔ရခိုင္ပိဋကတ္ေတာ္ကို အဘယ္ေၾကာင့္ ႀကိဳးတန္းပိဋကတ္ဟုေခၚရျခင္းကို ရွင္းျပပါမည္ ဘုရား၊ ပထမအၾကိမ္ သဂၤါယနာမူအတိုင္း ဒုတိယအႀကိမ္ သဂၤါယနာတင္ပါသည္။ ဒုတိယအႀကိမ္ သဂၤါယနာမူအတိုင္း တတိယအႀကိမ္ သဂၤါယနာတင္ခဲ့ပါသည္။ရခိုင္ျပည္တြင္လည္း စတုတၳအႀကိမ္ သဂၤါယနာတြင္ တတိယအႀကိ္မ္ကမူအတိုင္း သဂၤါယနာတင္ခဲ့ပါသည္ ဘုရား ။ ဤကဲ့သို႕ မူရင္းအတိုင္း အဆင့္ဆင့္ စတုတၳအႀကိမ္ ဆင္းသက္လာေသာ္လည္း ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကို ျဖည့္စြက္ျခင္း ျပင္ဆင္ျခင္း ႏုတ္ပယ္ျခင္း လံုး၀မျပဳဘဲ တစ္သေ၀မတိမ္း ရခိုင္အေခၚ စာမ်ဥ္းအခၽြတ္ပင္လွ်င္ မွန္ကန္ေသာ ပိဋကတ္ေတာ္ ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။ စာမ်ဥ္းဆိုသည္မွာ မ်ဥ္းေၾကာင္းကို ေခၚဆိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေရွးစကားမွာ မ်ဥ္းေၾကာင္းကို ၾကိဳးတန္းဟု ေခၚပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ သစ္တံုးတစ္တံုးကို လႊဆရာက ဗဟိုခြဲလိုလွ်င္ သစ္တံုး၏ေခါင္းမွေန၍ မီးေသြးသုတ္လိမ္းထားေသာ ႀကိဳးကို အလယ္က်ေအာင္ထားၿပီး အျခားတစ္ဖက္မွ လူတစ္ဦးက ႀကိဳးကိုဆြဲရိုက္ရ ပါသည္။ ထိုအခါ မီးေသြးသုတ္လိမ္းထားေသာ ႀကိဳး၏အေၾကာင္းသည္ သစ္တံုးေပၚ၌ ထင္ရွားစြာေပၚေနပါသည္။ လံုး၀ေကာက္ေကြ႕ျခင္းမရွိပါ။ ထိုနည္းတူ ရခိုင္ျပည္ရွိ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားမွာလည္း ႀကိဳးတန္းသည္ အေကာက္အေကြ႔မရွိသကဲ့သို႕ ျပဳျပင္ျခင္း ျပင္ဆင္ျခင္း ႏုတ္ပယ္ျခင္းတည္းဟူေသာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ အေကာက္အေကြ႔မပါရွိသျဖင့္ ႀကိဳးတန္းပိဋကတ္ဟု အမည္ေပးထားပါသည္ ဘုရား။

ပိဋကတ္တိုက္ ေလးဆယ္ရွစ္ခု

          ေရွးရခိုင္ဘုရင္အုပ္စိုးေသာေခတ္က ေျမာက္ဦး၏ပတ္၀န္းက်င္တြင္ သံဃာတစ္ေထာင္ ဆံ့ေသာ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး သံုးဆယ့္ေျခာက္ေက်ာင္း ရွိခဲ့ေၾကာင္း မွတ္သားရပါသည္။ ထိုေက်ာင္းေတာ္ႀကီးမ်ား၌ ဗုဒၶစာေပကို သင္ၾကားေနေသာ သံဃာေတာ္မ်ား သည္ႀကိဳးတန္းပိဋကတ္ေတာ္ကို စံထား၍ ေလ့လာၾကပါသည္။ ထိုပိဋကတ္ေတာ္မ်ား ထားရွိရန္အတြက္ ပိဋကတ္တိုက္ေခၚ ပုထိုးမ်ားကို ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ ေနရာအႏွံအျပားတြင္ ေတြ႔ရပါသည္။ သမိုင္းအဆိုအရ ပိဋကတ္တိုက္ေပါင္း ေလးဆယ္ရွစ္ခုရွိေၾကာင္း သိရပါသည္။ ယခုအခါ ျပိဳပ်က္သြားသျဖင့္ တခ်ိဳ႕တ၀က္သာ ရွိပါသည္။ ယခုထက္တုိင္ အေကာင္းပကတိေတြ႕ရေသာ ပိဋကတ္တိုက္မွာ ခ်ိန္ကိုက္ပိဋကတ္တိုက္ ဘက္ေတာ္ ပိဋကတ္တိုက္ မယ္ေတာ္ကူ ပိဋကတ္တိုက္တို႕ ျဖစ္ပါသည္။

          ယင္းေၾကာင့္ ေရွးေခတ္ ေရးသားေသာစာေပမ်ား၌ ေ၀သာလီတြင္ သဂၤါယနာတင္ခဲ့စဥ္က မူအျဖစ္ထားခဲ့ေသာ ၾကိဳးတန္းပိဋကတ္ေတာ္မွ တစ္ဆင့္ေရးကူးျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းကို ေပစာ၏အဆံုး၌ ၾကိဳးတန္း ပိဋကတ္ေတာ္အတိုင္း ေရးကူးျခင္းျဖစ္ပါသည္ဟု ေရးသားထားသည္ကို ယေန႕တုိင္ ေပစာမ်ားတြင္ ေတြ႔ရွိႏိုင္ပါေသးသည္ ဘုရား။

          တပည့္ေတာ္သည္ အရွင္ဘုရား၏ ေမးခြန္းမ်ားကို ရွင္းလင္းေျဖဆိုခဲ့သည္မွာ ေလးနာရီခန္႔ ၾကာျမင့္ခဲ့ပါၿပီ တပည့္ေတာ္၏ ရွင္းလင္းေျဖဆိုခ်က္မ်ားကိုလည္း သေဘာေပါက္လက္ခံလိမ့္မည္ ထင္ပါသည္။ အရွင္ဘုရားတို႕ မွာ ဘုရားဖူးရန္လည္း ရွိပါေသး၍ တပည့္ေတာ္၏ ရွင္းလင္းေျဖဆိုခ်က္မ်ားကို အဆံုးသတ္ခြင့္ျပဳပါဘုရား။

          ဆရာႀကီး၏ ေျဖၾကား ေလွ်ာက္ထားခ်က္အေပၚ အရွင္ဉာဏိႆရ ဆရာေတာ္ႀကီးက ေနာက္ထပ္ ေမးျမန္း ျခင္းမျပဳေတာ့ဘဲ ဘုရားဖူးရန္အတြက္ ညေန ၅ နာရီခန္႔တြင္ ရွစ္ေသာင္းပုထိုးေတာ္ႀကီးမွ ၾကြသြားခဲ့ပါသည္။